ზუსტი დამთხვევა
ორიგინალის ენა
ქვეკორპუსები
ჯგუფები
კრებულები
ტიპები
ჟანრები
დარგები
გამომცემლობები
ავტორები
მთარგმნელები
გამოცემულია
წლიდან
წლამდე
თარგმნილია
წლიდან
წლამდე
421.
ქართველოლოგი | ტომი 17, კოლხეთი ძვ. წ. I ათასწლეულში - აღმოსავლური ტენდენციები
ამავე შესაძლებლობას უსვამს ხაზს საწვივე რგოლების სამარხში ჩაყოლების ფაქტიც, რაც გარდა საქართველოში ცნობილი სამაროვნებისა, დადასტურებულია, აგრეთვე, ლურისტანშიც.
The same possibility is underlined by the fact of placing shin rings in the burial which, besides Georgia, is attested in Luristan as well.
422.
ქართველოლოგი | ტომი 17, კოლხეთი ძვ. წ. I ათასწლეულში - აღმოსავლური ტენდენციები
მათი დანიშნულება სხვადასხვაგვარი იყო: სხვადასხვა სახის ინსტრუმენტები, იარაღები, სამეურნეო ხელსაწყოები, სამოსთან დაკავშირებული ელემენტები, მძივები, ყელსაბამები და მცირე ზომის ქანდაკებები და სხვა.
Their purpose was various: diverse tools, arms, farming implements, elements connected with clothes, beads, necklaces, statuettes, etc.
423.
ქართველოლოგი | ტომი 17, კოლხეთი ძვ. წ. I ათასწლეულში - აღმოსავლური ტენდენციები
მზეთამზის სამაროვანზე, სადაც ამ პერიოდში კოლხური კულტურის ინფილტრაცია სრულიად აშკარაა, დადასტურებულია აგრეთვე საწვივე რგოლების ჩაყოლების ფაქტიც, რასაც ანალოგია აქვს არა მხოლოდ თლიას სამაროვანზე, არამედ პირდაპირი და სინქრონული პარალელი აქვს ლურისტანში, კერძოდ, Gul Khanan-ის სამაროვნის #37 სამარხთან, სადაც ემბრიონალურ პოზაში დაკრძალულ მიცვალებულს ფეხებზე ასევე საწვივე რგოლები ჰქონდა ჩამოცმული.
The fact of placing shin-rings in the grave is attested to at Mzetamze cemetery, where infiltration of Colchian culture of this period is quite clear. It has an analogy not only at Tlia cemetery but a direct and synchronous parallel in Luristan, in particular burial 37 of Gul Khanan cemetery, where the legs of a deceased buried in crouched posture had shin-rings on the legs.
424.
ქართველოლოგი | ტომი 17, კოლხეთი ძვ. წ. I ათასწლეულში - აღმოსავლური ტენდენციები
შესაბამისად, ადვილად ასახსნელია ის ფაქტი, რომ ბერძნებს შავ ზღვაში აქემენიდების წინააღმდეგობა არ შეხვედრიათ - ასეთი ინტერესთა კონფლიქტი ძვ.წ. V-IV სს-ში არ არსებობდა, განსაკუთრებით ძვ. წ. 436/5 წლებში, პერიკლეს გააქტიურების პერიოდში.
Accordingly, it is easy to account for the fact that the Greeks did not encounter Achaemenid opposition on the Black Sea – such conflict of interests did not exist in the 5<sup>th</sup>-4<sup>th</sup> c BC, especially in 436/5 BC, in the period of Pericles’ becoming active.
425.
ქართველოლოგი | ტომი 17, კოლხეთი ძვ. წ. I ათასწლეულში - აღმოსავლური ტენდენციები
თუმცა, ივარაუდება, რომ ათენელთა გააქტიურება დაიწყო ჯერ კიდევ ძვ. წ. V ს-ის 70-იან წლებში (ძვ. წ. 476/5 წწ), როდესაც მათ ქალაქი ბიზანტიონი დაიპყრეს, განუყოფლად გაბატონდნენ შავი ზღვის სრუტეებზე და ხელში ჩაიგდეს ვაჭრობა.
However, it is assumed that the Athenians became active back in the 470s (in 476/5 BC), when they seized the town of Byzantion, took absolute control of the Black Sea straits and controlled commerce.
426.
ქართველოლოგი | ტომი 17, კოლხეთი ძვ. წ. I ათასწლეულში - აღმოსავლური ტენდენციები
მიუხედავად ბერძნული გავლენის გააქტიურებისა ადრეელინისტური ხანის კოლხეთში (იგი ორი მიზეზით იყო განპირობებული - ერთის მხრივ, აქემენიდური იმპერიის დაცემა და მეორე მხრივ, ელინიზმისათვის ზოგადად დამახასიათებელი ბერძნული კულტურის ინფილტრაცია ქვეყნის შიდა რაიონებში), რაც პირველ რიგში ვანის ძვ.წ. IV ს-ის სამარხეულ ინვენტარსა და დაკრძალვის წესში გამოიხატა (მაგ., “ქარონის ობოლისა” და ამფორების ჩატანება სამარხში), აქემენიდური იმპულსები შიდა კოლხეთში შენარჩუნებული ჩანს ძვ.წ. IV საუკუნეშიც, თუმცა ბევრად უფრო მცირე მასშტაბებში.
Despite the activation of Greek influence in Early Hellenistic period Colchis (due to two reasons: the fall of the Achaemenid empire, on the one hand, and infiltration of Greek culture in the hinterland areas of the country, which was generally characteristic of Hellenism, on the other), which was in the first place reflected in the grave goods of the 4<sup>th</sup> c. BC Vani and the burial custom (e. g. placement of “Charon’s obol” and amphorae in the burial), Achaemenid impulses in inner Colchis appear to have continued in the 4<sup>th</sup> c BC as well, though on a much smaller scale.
427.
ქართველოლოგი | ტომი 16, ქართული ლიტერატურის ისტორიის სახელმძღვანელო სომხურად
სწორედ ამ დიდი ხარვეზის შევსებას ისახავს მიზნად ეს წიგნი.
The purpose of Bairamyan’s book is to fill this lacuna.
428.
ქართველოლოგი | ტომი 16, ქართული ლიტერატურის ისტორიის სახელმძღვანელო სომხურად
643-45 წლებში სპარსთა ბატონობა არაბობამ შეცვალა, მარზპანი კი ამირამ.
In 643-45 the Persian rule was replaced with the Arab conquests, and marzpan by emir.
429.
ქართველოლოგი | ტომი 16, ქართული ლიტერატურის ისტორიის სახელმძღვანელო სომხურად
განხილულია მათი ცხოვრება და პოეზია, მითითებულია მათ ადგილზე ქართული პოეზიის განვითარებაში.
Their life and poetry are passed under review, and their place in the development of Georgian poetry is indicated.
430.
ქართველოლოგი | ტომი 19, ჰიმნი თბილისის აღების შესახებ ვარდას კრებულიდან
იგი აღწერს 1220-1221 წლების მოვლენებს, ეს არის პერიოდი, როდესაც რამდენიმე დამპყრობელმა ხელყო ქართველი ხალხი.
It describes the events that took place in 1220–1226 AD, a period when several different invaders encroached upon the Georgian people.
431.
ქართველოლოგი | ტომი 19, ჰიმნი თბილისის აღების შესახებ ვარდას კრებულიდან
ვარდას კრებულს განსაკუთრებული ადგილი უჭირავს აღმოსავლეთის (ე. წ. ნესტორიანული) ეკლესიის ლიტურგიკაში.
In the liturgical literature of the Church of East (the so-called Nestorian) the Wardā collection holds a special place.
432.
ქართველოლოგი | ტომი 19, ჰიმნი თბილისის აღების შესახებ ვარდას კრებულიდან
ჰიმნოგრაფის ცხოვრების შესახებ ცნობები არ მოგვეპოვება. თუმცა, ტრადიციის თანახმად მიიჩნევა, რომ იგი ცხოვრობდა და მოღვაწეობდა XIII საუკუნის პირველ ნახევარში, ვინაიდან იმ ჰიმნებში, რომელთა ავტორად ვარდა მიიჩნევა, 1220-1230-იანი წლების ტრაგიკული მოვლენებია აღწერილი.
There is no information concerning the life of this hymnographer but it is traditionally considered that he lived in the first half of the 13<sup>th</sup> century as in the hymns related to his name there are descriptions of the terrible events which took place in the 1220s and 1230s of the century.
433.
ქართველოლოგი | ტომი 19, ჰიმნი თბილისის აღების შესახებ ვარდას კრებულიდან
მიუხედავად სამხედრო თავდასხმებისა, უპირველეს ყოვლისა კი მონღოლთა შემოსევებისა, XIII და ადრეულ XIV საუკუნეებში სამოღვაწეო ასპარეზზე გამოვიდნენ ისეთი შესანიშნავი პოეტები, როგორებიც არიან იოჰანნან ბარ ზობი, იოჰანნან მოსულელი, ჰამიშ ბარ ქარდაჰე, გაბრიელ მოსულელი, აბდისო ბარ ბრიკა.
Despite the military invasions, in the first place that of the Mongols, in the period of the 13<sup>th</sup> – early 14<sup>th</sup> centuries a whole constellation of first-class poets appeared: Yōḥannān bar Zō‛bī, Yōḥannān of Mosul, Ḫāmīs bar Qardāḥē, Gabriel of Mosul, ‛Abdīšō‛ bar Brīkā.
434.
ქართველოლოგი | ტომი 19, ჰიმნი თბილისის აღების შესახებ ვარდას კრებულიდან
4.1 ჰიმნის ზოგადი სტრუქტურა და კრებულში მისი ადგილი.
4.1 General composition of the hymn and its place in the text collection
435.
ქართველოლოგი | ტომი 19, ჰიმნი თბილისის აღების შესახებ ვარდას კრებულიდან
ვარდას კრებულში ამ ტიპის ჰიმნები წარმოდგენილია ნინევიელთა მიერ მარხვის წინა სამი დღის განმავლობაში აღსასრულებელი ღვთისმსახურებისთვის განკუთვნილ განყოფილებაში.
In the Wardā collection these hymns are placed in the section dedicated to the Rogation of the Ninevites.
436.
ქართველოლოგი | ტომი 19, ჰიმნი თბილისის აღების შესახებ ვარდას კრებულიდან
მასში აღწერილია ახ. წ. 1220-1226 წლებში განვითარებული მოვლენები. ეს ის პერიოდია, როცა ქართველ ხალხს სხვადასხვა ჯურის დამპყრობლები ესხმოდნენ თავს.
It describes the events that took place in 1220–1226 AD, a period when several different invaders encroached upon the Georgian people.
437.
ქართველოლოგი | ტომი 19, ჰიმნი თბილისის აღების შესახებ ვარდას კრებულიდან
პირველი ბრძოლა მოხდა Zū-l-Qa‛da-ს თვეში, ჰიჯრადან 618 წელს. პირველი შეტაკებისას დაღუპულ ქართველთა რაოდენობამ დაახლოებით ათი ათსს მიაღწია, მეორე შეტაკებისას კი − ოცდაათი ათასს.
In the first battle that took place in the month Ẕū-l-Qa‛da, 618 AH the number of the Georgian casualties is estimated at about ten thousand, while in the second one their losses numbered thirty thousand.
438.
ქართველოლოგი | ტომი 19, ჰიმნი თბილისის აღების შესახებ ვარდას კრებულიდან
პირველი ბრძოლა, რომელიც ჰიმნშია აღწერილი, სავარაუდოდ ჰუნანის ველზე მომხდარ ბრძოლას ასახავს, რასაც ზოგიერთი დეტალი გვაფიქრებინებს:
The first battle mentioned in the hymn is most likely the one which took place at Hunnan. Some episodes mentioned in it confirm such an identification:
439.
ქართველოლოგი | ტომი 19, იოანე პეტრიწი და მისი ფილოსოფიურ-თეოლოგიური პროექტი
იოანე პეტრიწს, შოთა რუსთაველთან, სოლომონ დოდაშვილთან, ნიკოლოზ ბარათაშვილთან, ილია ჭავჭავაძესთან, ვაჟა ფშაველასთან ერთად, განსაკუთრებული ადგილი უკავია ქართულ ინტელექტუალურ კულტურაში.
Ioane Petritsi holds a special place in Georgian intellectual culture, along with such figures as Shota Rustaveli, Solomon Dodashvili, Nikoloz Baratashvili and Ilia Chavchavadze.
440.
ქართველოლოგი | ტომი 19, იოანე პეტრიწი და მისი ფილოსოფიურ-თეოლოგიური პროექტი
გასაკვირი არ არის, ამდენად, რომ პლატონს მიაწერს ერთის მხრივ პროკლეს სიტყვებს, მეორეს მხრივ კი გრიგოლ ნაზიანზელის სიტყვებს, რადგან ორივე, პროკლეცა და გრიგოლიც პლატონის დიალოგების დაფარული და ბუნდოვანი ადგილების განმმარტებლები და გამომაჩინლები არიან.
Therefore, it is not surprising that he ascribes to Plato, on the one hand, words of Proclus, and on the other hand words of St. Gregory of Nazianzus, because for him, in fact, both Proclus and St. Gregory are explicators of hidden and obscure places of Plato’s dialogues.