ზუსტი დამთხვევა
ორიგინალის ენა
ქვეკორპუსები
ჯგუფები
კრებულები
ტიპები
ჟანრები
დარგები
გამომცემლობები
ავტორები
მთარგმნელები
გამოცემულია
წლიდან
წლამდე
თარგმნილია
წლიდან
წლამდე
წინა შემდეგი
8801.
სისტემებით აზროვნება | თავი I
ამგვარი განსხვავებისას, რომელსაც ბოეთიუსი პლატონისგან სესხულობს, უფრო სწორედ, ბოეთიუსის დროს არსებული პლატონისტური აზროვნებისგან, თეოლოგია სხვა ინტელექტუალურ მცდელობებთან კავშირშია „მოთავსებული“, მაგრამ ქრისტიანული თვალთახედვიდან გამომდინარე მათი (ამ მცდელობების) მასშტაბების შემცირების ხარჯზე.
This distinction, which Boethius borrows from Plato by way of more recent Platonist thought, ‘places’ theology in relation to other human intellectual endeavour, but at the cost of limiting its scope from a Christian point of view.
8802.
სისტემებით აზროვნება | თავი I
თუკი ეს შესაძლებელია, მაშინ ფილოსოფიას კუთვნილი ადგილი უნდა ჰქონდეს თეოლოგიურ დისკურსში.
If that were possible, then philosophy had a proper and even a necessary place in theological discourse.
8803.
სისტემებით აზროვნება | თავი I
XII საუკუნის ბოლოსთვის საფრანგეთის „ოთხ ლაბირინთზე“ (გილბერტ პოიტერელი, პიერ აბელიარი, პიერ პოიტერელი, პიერ ლომბარდიელი) დაწერილი სატირული თხზულება კითხულობს, თუ რა ადგილი უჭირავს ჰუმანიტარული მეცნიერებების, საერო ავტორების, განსაკუთრებით ფილოსოფოსების შესწავლას და, შესაბამისად, განიხილავს დასახელებული ფილოსოფოსების სწავლებას, მიუთითებს რა იმის შესახებ, თუ რა არის მიუღებელი თითოეულ მათგანში.
In the late XII century, a satirical attack on the ‘four Labyrinths’ of France (Gilbert of Poitiers, Peter Abelard, Peter of Poitiers, Peter Lombard) asks what is the place of the study of the liberal arts, secular authors and especially philosophers, and works its way through the teaching of named philosophers, explaining what is unacceptable in each.
8804.
სისტემებით აზროვნება | თავი I
აქვს თუ არა ღმერთს ისეთი ძალა, რომ სხეული ერთდროულად ორ ადგილას ამყოფოს?
Does God have power to make a body present in two places at once?
8805.
სისტემებით აზროვნება | თავი I
„ეგვიპტელთა გაძარცვისა“ და დატყვევებული მონის უკიდურესად ბანალურ თემებზე აპელირება საკმაოდ ხშირი იყო.
The double commonplace of ‘despoiling the Egyptians’ and the theme of the captured handmaid are also frequent.
8806.
სისტემებით აზროვნება | თავი I
ამ თვალსაზრისის არსი იმაში მდგომარეობს, რომ სეკულარული მეცნიერებანი, როგორც მსახურნი, ყოველთვის სუბორდინაციულ დამოკიდებულებაში უნდა ყოფილიყვნენ თავის ბატონთან – თეოლოგიასთან და მათ საკუთარი სიმშვენიერითა და მომხიბვლელობით არ უნდა ეცდუნებინათ სტუდენტი იმ დონემდე, რომ ამ უკანასკნელს პირველი ადგილი სწორედ ამ მეცნიერებათაგან რომელიმესთვის მიენიჭებინა თეოლოგიასთან შედარებით.
The argument is that, as handmaids, secular studies have a useful task to perform, but it is essentially one of service, they must always be subordinate to their mistress, Theology, and their beauty and seductiveness must not be allowed to captivate the student to the point where he gives them first place in his affections.
8807.
სისტემებით აზროვნება | თავი II
ერთი მხრივ, წიგნებმა, რომლებმაც ასეთი მღელვარება გამოიწვია, ჰუმანიტარულ მეცნიერებათა ფაკულტეტების სასწავლო პროგრამებში თავისი კუთვნილი ადგილი მაინც დაიმკვიდრა.
On the one hand, the books which had caused disquiet had a settled place in the syllabus of the Faculty of Arts.
8808.
სისტემებით აზროვნება | თავი II
შეეძლო განეჭვრიტა ასევე შეცდომების შესაძლებლობანიც.
He could get a glimpse of the possibilities of fallacies.
8809.
სისტემებით აზროვნება | თავი II
გადაიდგა ასევე დამატებითი ნაბიჯები იმისათვის, რომ არისტოტელეს ნაშრომები შეძლებისდაგვარად უფრო სრულად ყოფილიყო ხელმისაწვდომი, სანამ გვიან შუა საუკუნეებში არისტოტელე დადგინდებოდა ფილოსოფიური და თეოლოგიური კვლევებისთვის აუცილებელ იარაღად.
There were a few more steps to be taken in making the full Aristotle available before it settled into its late mediaeval place as an indispensable tool of philosophical and theological enquiry.
8810.
სისტემებით აზროვნება | თავი II
ამ პოზიციაში არავითარი არსობრივი სხვაობა არ იყო ქრისტიანულ ხედვასთან სამყაროში ადამიანის ადგილთან დაკავშირებით, რომელიც ღვთაებრივი განგებულებით იყო დადგენილი, თუმცა შესაძლებლად მიიჩნეოდა სტოიკური პოზიციის დანახვა ქრისტიანული ხედვისგან მცირედ განსხვავებულად.
There was nothing substantially at variance here with a Christian view of man’s place in a universe ordered by providence, although the Stoic vision could be seen to fall short of the Christian one.
8811.
სისტემებით აზროვნება | თავი II
იგი სვამს კითხვას „როგორი იქნება მომდევნო თაობების ფილოსოფიური აზროვნება, მას შემდეგ, რაც ბერძნებმა ყველაფერი აუცილებლის თქმა უკვე მოასწრეს, და მასთან ასევე გვაქვს ფილოსოფიის სამ სფეროდ პლატონური დაყოფის მცდელობა: ჭეშმარიტების, სათნოების, სამყაროს ბუნების და მის მიღმა არსებული მისტერიების, შესწავლას.
He also asks what place there can be for philosophical endeavour by later generations when the Greeks have surely said all that is necessary; and tries to divide philosophy in the Platonic way into three areas: the pursuit of truth; the pursuit of of virtue; the study of the natural world and of the mystery of what lies beyond it.
8812.
სისტემებით აზროვნება | თავი II
ის საუბრობს ჯოჯოხეთის ადგილმდებარეობაზე პლანეტარული ტრაექტორიების შიგნით, სხვა სიტყვებით, „ხილული სამყაროს საზღვრების ფარგლებში“ და მიუთითებს იმ სირთულეზე, რომელსაც წარმოშობს პლატონისტების სწავლება, რის თანახმადაც, არ არსებობს არანაირი ადგილი კოსმოსის მიღმა, სადაც ადამიანის სული დაისჯება ბოროტი საქმეების გამო ან კეთილ საზღაურს მიიღებს სათნოებების გამო.
He makes a reference to the question of the location of hell within the circle of the planets and thus ‘within the ambit of this world’, and comments on the difficulty that the Platonists do not allow for any place outside the cosmos where the soul may experience punishment or enjoy its reward.
8813.
სისტემებით აზროვნება | თავი II
რუპერტ დოიტცელი, მაგალითად, თავის ნაშრომში De Trinitate et operibus eius ხშირად იყენებს მას, მაგალითად, ამ მოაზროვნისთვის ცნობილი იყო სხვა ავტორებიც, რომლებიც კოსმოლოგიასთან დაკავშირებულ სხვადასხვა საკითხებზე წერდნენ.
Rupert of Deutz finds it helpful in several places in his De Trinitate et Operibus Eius, for example, and it was familiar to many authors who touched on aspects of cosmology.
8814.
სისტემებით აზროვნება | თავი II
ბოეთიუსს, როგორც ფილოსოფიური და ასევე ქრისტიანული ხასიათის ნაშრომების ავტორს, განსაკუთრებული ადგილი უჭირავს.
Boethius held a special place as author of both philosophical and Christian writings.
8815.
სისტემებით აზროვნება | თავი II
XIII საუკუნეში მთელი წყება გაჩნდა ინტერპრეტაციებისა, ძირითადად, სიგერ ბრაბენტელის მეშვეობით, რომლებიც ინტელექტის შესახებ ავეროესის სწავლებას განმარტავდა.
A row was generated in the XIII century over the interpretation placed by Siger of Brabant upon Averroes’ teaching about the intellect.
8816.
სისტემებით აზროვნება | თავი III
ამის საფუძველზე ოკამი ასკვნის, რომ აზრი შეიძლება იყოს, არც მეტი არც ნაკლები, უბრალოდ ვარაუდის აქტი და როდესაც ამგვარ აქტს აქვს ადგილი, აზრები ატყობინებენ გონებას ისევე, როგორც სითეთრის ცნების საშუალებით ვიგებთ, რომ რაღაც თეთრია.
From this he infers the notion that thoughts are merely acts of supposition, and when such an act takes place, all that happens is that the thought informs the mind, rather as whiteness informs a white thing.
8817.
სისტემებით აზროვნება | თავი III
ენციკლოპედისტებს შორის ფართოდ გავრცელებული აზრი იყო, რომ ეს სწორედ ლოგიკის მეცნიერების საქმე იყო, მაგრამ, ალბათ, უფრო ზუსტი იქნება თუ ვიტყვით, რომ ლოგიკას საქმე აქვს დასკვნების მართებულობასთან.
It was a commonplace of the encyclopaedists that it was supremely the province of logic to distinguish truth from falsehood, although it might be more accurate to say that logic deals in validity of inference.
8818.
სისტემებით აზროვნება | თავი III
დიალექტიკური „პრინციპები/მაქსიმები“, რიტორიკის „ელემენტარული ბანალობები“, ეთიკის „ზოგადი იდეები“ და მისთანები, ყოველ შესაბამის მეცნიერებას თავისი აქვს.
The ‘maxims’ of dialectic, the ‘commonplaces’ of rhetoric, the ‘general opinions’ of ethics, and so on are all peculiar to their proper disciplines.
8819.
სისტემებით აზროვნება | თავი IV
ანსელმმა აგრეთვე შეძლო იმის ჩვენება, რომ ღმერთი უზენაესი სამართლიანობაა, რომელსაც არ აქვს დასაბამი და დასასრული, არის უცვლელი და ყველგანმყოფი, თუმცა არ არის რომელიმე კონკრეტულ ადგილას და დროში არსებული.
Anselm was also able to show that God is supreme Justice, without beginning and end, immutable, omnipresent and yet in no place or time.
8820.
სისტემებით აზროვნება | თავი IV
საკმაოდ ხანგრძლივ დებატებს ჰქონდა ადგილი მეცამეტე საუკუნის დასავლურ ფილოსოფიურ სკოლებში აღნიშნული პრობლემის შესახებ და ასევე მომიჯნავე საკითხებზე, არსება და არსებობა და თუ არა, მაშინ როგორ შეიძლება იყვნენ ისინი დაკავშირებულნი ერთმანეთთან.
A lengthy debate took place in the thirteenth-century schools about this problem and the related one of whether essence, being and existence are the same thing, and if not, how they are connected.
წინა შემდეგი