პარალელური კორპუსი

9061.

პოლიტიკური წესრიგის წარმოშობა | თავი 1

მოდერნიზაციის კლასიკური თეორიები, რომლებიც შექმნეს ისეთმა კორიფეებმა, როგორიც იყვნენ კარლ მარქსი, ემილ დურკემი, ჰენრი მეინი, ფერდინანდ ტიონისი და მაქს ვებერი, დასავლეთის გამოცდილებას განიხილავდნენ, როგორც პარადიგმულს ნებისმიერი მოდერნიზაციისათვის, რამდენადაც ინდუსტრიალიზაცია პირველად დასავლეთში მოხდა.

The classic theories of modernization written by such towering figures as Karl Marx, Émile Durkheim, Henry Maine, Ferdinand Tönnies, and Max Weber tended to regard the experience of the West as paradigmatic of modernization as such because industrialization took place first in the West.

9062.

პოლიტიკური წესრიგის წარმოშობა | თავი 1

მართლაც, ბევრი ის ელემენტი, რომლებსაც ჩვენ დღეს თანამედროვე სახელმწიფოს მივაკუთვნებთ, ჩინეთში ძვ.წ. მე-3 საუკუნეში არსებობდა – ევროპაში გამოჩენამდე დაახლოებით თვრამეტი ასწლეულით ადრე.

Indeed, many of the elements of what we now understand to be a modern state were already in place in China in the third century B.C. some eighteen hundred years before they emerged in Europe.

9063.

პოლიტიკური წესრიგის წარმოშობა | თავი 1

ინდოეთს ჰქონდა სამართალი და ახლა ანგარიშვალდებულებაც აქვს, მაგრამ ტრადიციულად განიცდის ძლიერი სახელმწიფოს უკმარისობას.

India had law and now has accountability, but has traditionally lacked a strong state.

9064.

პოლიტიკური წესრიგის წარმოშობა | თავი 1

ომს სულ სხვა პოლიტიკური შედეგი აქვს მჭიდროდ დასახლებულ რაიონებში, სადაც არსებობს ხელსაყრელი ბუნებრივი პირობები კომუნიკაციისათვის (მაგალითად, ვაკეები ანდა სტეპები) და შესაბამისი ტექნოლოგიები (მაგალითად, ცხენები), ვიდრე მეჩხრად დასახლებულ მთიან რაიონებში, ჯუნგლებსა ან უდაბნოებში.

Warfare in places that are densely populated, with good physical communications (e.g., plains or steppe) and appropriate technologies (e.g., horses) has very different political effects from war in sparsely populated mountainous, jungle, or desert regions.

9065.

პოლიტიკური წესრიგის წარმოშობა | თავი 1

ასე რომ, თეორია ომსა და სახელმწიფოს ფორმირებაზე იშლება დამატებით კითხვებად, თუ რატომ წარმოიშვა ომის წარმოების გარკვეული ფორმები ერთ ადგილას და არ წარმოშვა სხვაგან?

So the theory of war and state formation dissolves into a series of further questions about why certain forms of warfare erupt in some places and not in others.

9066.

პოლიტიკური წესრიგის წარმოშობა | თავი 2

ჩვენ ამას ჰობსისეული შეცდომა შეიძლება ვუწოდოთ: ანუ მოსაზრება იმის შესახებ, რომ ადამიანები თითქოს თავდაპირველად ინდივიდუალისტური არსებები იყვნენ და საზოგადოებას განვითარების გვიან სტადიაზე შეუერთდნენ რაციონალური გათვლის შედეგად, რომ სოციალური თანამშრომლობა საუკეთესო საშუალება იყო ინდივიდუალური მიზნების მისაღწევად.

We might call this the Hobbesian fallacy: the idea that human beings were primordially individualistic and that they entered into society at a later stage in their development only as a result of a rational calculation that social cooperation was the best way for them to achieve their individual aims.

9067.

პოლიტიკური წესრიგის წარმოშობა | თავი 2

ჩვილი ბავშვის დანახვისას მეძუძური დედა ავტომატურად რძეს გამოყოფს არა იმიტომ, რომ ის გაცნობიერებულად ფიქრობს, რომ მის შვილს საკვები სჭირდება, არამედ იმიტომ, რომ საკუთარ შვილთან ვიზუალური კონტაქტი ძალაუნებურად იწვევს მის ტვინში გარკვეული ჰორმონების წარმოებას, რომელიც რძის გამოყოფას იწვევს.

When a nursing mother sees an infant, she lactates, not because she consciously thinks to herself that her child needs food, but because the sight of her child involuntarily triggers her brain to order the production of certain hormones that in turn trigger lactation.

9068.

პოლიტიკური წესრიგის წარმოშობა | თავი 2

ალფა მამრი შიმპანზე აღიარებას მხოლოდ საკუთარი თავისთვის ეძებს, ადამიანი კი შესაძლოა აღიარების მოპოვებას ცდილობდეს აბსტრაქციისთვის, მაგალითად ღმერთისთვის, დროშისთვის ან წმინდა ადგილისთვის.

An alpha male chimp seeks recognition only for himself, a human being can seek recognition for an abstraction, like a god, a flag, or a holy place.

9069.

პოლიტიკური წესრიგის წარმოშობა | თავი 2

არსებობს კონსენსუსი იმის შესახებ, რომ მაიმუნიდან ადამიანამდე ტრანზიცია აფრიკაში მოხდა, მაგრამ აფრიკიდან ადამიანთა გადინება, რამაც დანარჩენი მსოფლიოს დასახლება გამოიწვია, ორი ერთმანეთისგან დამოუკიდებელი ტალღის შედეგად განხორციელდა.

There is broad agreement that the transition from ape to human being took place in Africa, but the exit out of Africa that led to the populating of the rest of the world happened in two separate waves.

9070.

პოლიტიკური წესრიგის წარმოშობა | თავი 2

მათი გადაადგილება მნიშვნელოვნად დააჩქარა გამყინვარების პროცესმა, რომელმაც ოკეანის წყლის დიდი ნაწილი მყინვარებში მოაქცია და ზღვის დონე, დღევანდელთან შედარებით, ასობით ფუტით დაბლა დასწია.

Their movement was greatly facilitated by the glaciation that occurred then, which locked up a large part of the earth’s water in ice caps and glaciers, and lowered sea levels hundreds of feet below what they are today.

9071.

პოლიტიკური წესრიგის წარმოშობა | თავი 3

ამ წესრიგში, გლობალური იერარქიის მწვერვალზე ჩრდილოევროპელები იდგნენ, ხოლო სისტემა ვრცელდებოდა სხვადასხვა შეფერილობის ყვითელი და ყავისფერი რასებიდან სულ დაბლა მყოფ აფრიკელებამდე.

Northern Europeans were occupying a place at the top of a global hierarchy that stretched through various shades of yellow and brown down to black Africans at the bottom.

9072.

პოლიტიკური წესრიგის წარმოშობა | თავი 3

ქალები თავიანთი უშუალო სოციალური ჯგუფის მიღმა თხოვდებიან და ქმრის საცხოვრებელ ადგილზე სახლდებიან.

Women marry outside of their immediate social group and move to their husband’s place of residence.

9073.

პოლიტიკური წესრიგის წარმოშობა | თავი 3

ველური ბალახებისა და თესლების მოშინაურება თანდათან ხდებოდა, რასაც მოსახლეობის მნიშვნელოვანი ზრდაც სდევდა თან.

The domestication of wild grasses and seeds took place gradually and was accompanied by large increases in population.

9074.

პოლიტიკური წესრიგის წარმოშობა | თავი 3

ტომობრიობა, თავისი შეზღუდული ფორმით, არასდროს გამქრალა ბოლომდე, მაგრამ დროთა განმავლობაში ორგანიზაციის სხვა, უფრო მოქნილი და მასშტაბური ფორმებით შეიცვალა.

Tribalism in an attenuated form, never fully disappeared, but it was replaced by other more flexible and scalable forms of organization as time went on.

9075.