ზუსტი დამთხვევა
ორიგინალის ენა
ქვეკორპუსები
ჯგუფები
კრებულები
ტიპები
ჟანრები
დარგები
გამომცემლობები
ავტორები
მთარგმნელები
გამოცემულია
წლიდან
წლამდე
თარგმნილია
წლიდან
წლამდე
9221.
პოლიტიკური წესრიგის წარმოშობა | თავი 21
ყველაზე დიდ ღირსებად მიიჩნეოდა პირველი ადგილის დაკავება გამოცდების სამ თანმიმდევრულ დონეზე – პროვინციულ, საქალაქო და სასახლის.
The highest possible honour was to place first in the three successive levels of exams: provincial, metropolitan, and palace.
9222.
პოლიტიკური წესრიგის წარმოშობა | თავი 21
წლების განმავლობაში იმპერატორი უარს ამბობდა თავისი სასახლიდან გამოსვლაზე, რაც აფერხებდა მნიშვნელოვანი სამთავრობო გადაწყვეტილებების მიღებას.
Indeed, he failed to come out of his palace at all for years at a time, during which important governmental decisions simply failed to be made.
9223.
პოლიტიკური წესრიგის წარმოშობა | თავი 21
სახელმწიფოს დაკნინება მრავალი საუკუნის განმავლობაში გაგრძელდა და რავალი საუკუნე დასჭირდა ბიუროკრატიის აღდგენას იმ სახით, რა სახითაც ის ცინისა და ხანის პერიოდის დამფუძნებლებს ჰქონდათ ჩაფიქრებული.
Decay of the state took place over many centuries, and restoration of the bureaucracy to something like the design originally intended by its Qin and Han creators also took centuries to accomplish.
9224.
პოლიტიკური წესრიგის წარმოშობა | თავი 21
ადგილობრივ მოხელეებს მხოლოდ ის ადარდებდათ, თუ რას ფიქრობდნენ მათ მუშაობაზე სასახლეში, მაგრამ მათთვის სულერთი იყო ჩვეულებრივი ადამიანების აზრი, რადგან არ არსებობდა სამართლებრივი ან საარჩევნო პროცედურები, რომლებსაც რიგითი მოქალაქეები მოხელეების წინააღმდეგ მიმართავდნენ.
Local officials had to worry about what the palace would think about their performance, but they could not care less about what ordinary people said since there were no judicial or electoral procedures that the latter could deploy against them.
9225.
პოლიტიკური წესრიგის წარმოშობა | თავი 21
ძალაუფლების ბოროტად გამოყენების უმეტესი შემთხვევა არა ცენტრალურ ტირანულ მთავრობაზე მოდის, არამედ იერარქიაში შემავალ ადგილობრივ მოხელეებზე, რომლებიც სხვადასხვა გზებით ითვისებენ გლეხების მიწებს, იღებენ ქრთამს სხვადასხვა პროექტების განმახორციელებლებისგან, არაფრად აგდებდნენ გარემოსდაცვით და უსაფრთხოების ნორმებს, ანუ იქცევიან ისე, როგორც ადგილობრივი მოხელეები იქცეოდნენ ჩინეთში უხსოვარი დროიდან.
The vast majority of abuses that take place are not those of a tyrannical central government but rather of a dispersed hierarchy of local government officials who collude in the stealing of peasants’ land, take bribes from developers, overlook environmental and safety rules, and otherwise behave as local government officials in China have behaved from time immemorial.
9226.
პოლიტიკური წესრიგის წარმოშობა | თავი 21
ამ წიგნის მიზანი აღნიშნულ დებატებში ჩართვა არ არის, მაგრამ უნდა აღნიშნოს, რომ ჩინეთში კაპიტალიზმის განვითარების მთავარი შემზღუდველი სავარაუდოდ არ იყო კარგი ინსტიტუტების ნაკლებობა.
The purpose of this volume is not to contribute to this debate, except to say that the binding constraint on capitalist development in China was probably not its lack of good institutions.
9227.
პოლიტიკური წესრიგის წარმოშობა | თავი 21
ქვეყანაში გადამეტებული კონტროლი იყო დაწესებული ვაჭრებსა და ზოგადად, ვაჭრობაზე.
It placed excessive controls on merchants and commerce generally.
9228.
პოლიტიკური წესრიგის წარმოშობა | თავი 21
მინის დინასტიის ჩინეთში ცხოვრების ყველა სფეროში უზომო თვითკმაყოფილება სუფევდა.
An enormous complacency pervaded Ming China in all walks of life.
9229.
პოლიტიკური წესრიგის წარმოშობა | თავი 21
ქვეყანაში გავრცელებულ საყოველთაო თვითკმაყოფილებას, რამაც იმპერატორ ჩენძუს მემკვიდრეებს უბიძგა, რომ შორეულ საზღვაო მოგზაურობებზე უარი ეთქვათ, ჩაენაცვლა სხვა ჩინელი ლიდერების მისწრაფება, გაეზიარებინათ უცხოური გამოცდილება და დაენერგათ ისინი, თუკი პრაქტიკულად გამოსადეგი იქნებოდა.
The self-satisfaction that led Emperor Chengu’s successors to cancel long-distance voyages has been replaced by an extraordinary willingness of Chinese leaders to learn from foreign experiences and adopt them when they seem practically useful.
9230.
პოლიტიკური წესრიგის წარმოშობა | თავი 21
ჩინელმა სახელმწიფო მოღვაწემ, დენ სიაოპინმა, რომელმაც ჩინეთი ოფიციალურად გაუხსნა მსოფლიოს, ერთხელ ასეთი რამ თქვა: „არ აქვს მნიშვნელობა, კატა შავია თუ თეთრი, თუკი ის თაგვებს იჭერს“.
It was Deng Xiaoping, the statesman who inaugurated China’s opening to the world, who said, “It doesn’t matter whether the cat is white or black as long as it catches mice.”
9231.
პოლიტიკური წესრიგის წარმოშობა | თავი 22
საბოლო ჯამში, ეს პროცედურები (ისინი, როგორც წესი, კონსტიტუციაშია გაწერილი), საშუალებას აძლევს მოქალაქეებს, საერთოდ შეცვალონ მთავრობა თანამდებობის ბოროტად გამოყენების, არაკომპეტენტურობის ან ძალაუფლების გადამეტების შემთხვევაში.
Ultimately, these procedures (which are usually spelled out in constitutions) allow the citizens of the society to replace the government entirely for malfeasance, incompetence, or abuse of power.
9232.
პოლიტიკური წესრიგის წარმოშობა | თავი 22
დროთა განმავლობაში დემოკრატიზაცია მართლაც მოხდა.
Over time, democratization did take place.
9233.
პოლიტიკური წესრიგის წარმოშობა | თავი 22
ჩინელ არისტოკრატიას ასეთი დამოუკიდებლობა არასდროს გააჩნდა, ხოლო ოსმალებმა, როგორც უკვე ვნახეთ, ასეთი არისტოკრატიის ჩამოყალიბება თავიდანვე არ დაუშვეს.
The Chinese aristocracy never had this kind of independence, and the Ottomans, as we saw, did not allow such an aristocracy to emerge in the first place.
9234.
პოლიტიკური წესრიგის წარმოშობა | თავი 22
უფლებების ახალი, უნივერსალური გაგება კი გულისხმობდა, რომ მისგან ამოზრდილი პოლიტიკური რევოლუციები მხოლოდ ერთი ვიწრო პოლიტიკური ელიტის მეორით ჩანაცვლებას კი არ გამოიწვევდა, არამედ შექმნიდა საფუძველს მთელი მოსახლეობის მიერ სულ უფრო მეტი უფლებების მოპოვებისთვის.
The new universal understanding of rights meant that the political revolutions to follow would not simply replace one narrow elite group with another but would lay the grounds for the progressive enfranchisement of the entire population.
9235.
პოლიტიკური წესრიგის წარმოშობა | თავი 22
ამ ადრეულმა კონსტიტუციამ იმდენად შეზღუდა მეფის უფლებები, რომ ძალაუფლება ფაქტობრივად არაორგანიზებული არისტოკრატიის ხელში აღმოჩნდა.
This early constitution limited the power of Hungarian kings so well that effective rule was placed in the hands of an undisciplined aristocracy.
9236.
პოლიტიკური წესრიგის წარმოშობა | თავი 22
მე-15 და მე-17 საუკუნეებში ევროპაში დიდი პოლიტიკური ტრანსფორმაცია მოხდა, რასაც შედეგად მოჰყვა ძლიერი ეროვნული სახელმწიფოების შექმნა, ჩინეთში ძვ.წ. მე-5-3 საუკუნეებში სახელმწიფოს მშენებლობის მსგავსად.
Between the 15th and 17th centuries, a huge political transformation took place in Europe that led to the rise of strong national states, comparable to the state building that had occurred in China from the 5th to the 3rd centuries B.C.
9237.
პოლიტიკური წესრიგის წარმოშობა | თავი 22
მსგავსი ტექნოლოგიური ცვლილება ევროპაში მე-12 და მე-13 საუკუნეებში მოხდა, როცა ცხენოსანი, აბჯრიანი რაინდები მშვილდ-ისრებითა და შუბებით შეიარაღებულმა დიდმა ქვეითმა არმიებმა ჩაანაცვლა.
A similar technological transition took place in Europe in the 12th and 13th centuries, as horse-mounted, heavy knights were replaced by large infantry armies using bows and pikes.
9238.
პოლიტიკური წესრიგის წარმოშობა | თავი 22
ამდენად, მნიშვნელოვანია გავიგოთ, რომ ევროპაში სახელმწიფო განვითარდა კარგად ჩამოყალიბებული სამართლის პირობებში, რომელიც ზღუდავდა სახელმწიფოს ძალაუფლებას.
It is important to understand, then, that European state development had to take place against a well-developed background of law that limited state power.
9239.
პოლიტიკური წესრიგის წარმოშობა | თავი 22
მეორე მხრივ, ვერც ერთმა ვერ შეძლო ბოლომდე გავლენის ქვეშ მოექცია ძლიერი საზოგადოებრივი ელიტები და მძიმე საგადასახადო წნეხი დააწვა მათ, ვისაც წინააღმდეგობის გაწევის უნარი არ ჰქონდა.
On the other hand, neither was able to fully dominate the powerful elites in its society, and a heavier burden of taxation was placed on those least able to resist it.
9240.
პოლიტიკური წესრიგის წარმოშობა | თავი 23
ამის მიზეზი სხვადასხვა ეკონომიკურ კლასს შორის სოციალური სოლიდარობის თუ სოციალური კაპიტალის ნაკლებობა იყო.
The reason for this was a lack of social solidarity or social capital among the different economic classes.