ზუსტი დამთხვევა
ორიგინალის ენა
ქვეკორპუსები
ჯგუფები
კრებულები
ტიპები
ჟანრები
დარგები
გამომცემლობები
ავტორები
მთარგმნელები
გამოცემულია
წლიდან
წლამდე
თარგმნილია
წლიდან
წლამდე
წინა შემდეგი
11001.
დროის მოკლე ისტორია: დიდი აფეთქებიდან შავ ხვრელებამდე | თავი 7
ჩვენ ვნახავთ, რომ, თუმცა, განუზღვრელობის პრინციპი უწესებს ზღვარს ჩვენი წინასწარმეტყველების სიზუსტეს, მას, ამავე დროს, შეუძლია თავიდან აგვაცილოს პროგნოზირების ფუნდამენტური შეუძლებლობა, რომელიც ხდება დრო-სივრცის სინგულარობაში.
We shall see that although the uncertainty principle places limitations on the accuracy of all our predictions, it may at the same time remove the fundamental unpredictability that occurs at a space-time singularity.
11002.
დროის მოკლე ისტორია: დიდი აფეთქებიდან შავ ხვრელებამდე | თავი 8
აინშტაინის ფარდობითობის თეორია თავისთავად წინასწარმეტყველებს, რომ დრო-სივრცე დაიწყო დიდი აფეთქების სინგულარობით და დასრულდება ან დიდი კრიზისული სინგულარობით, ან სინგულარობით შავი ხვრელის შიგნით.
Einstein’s general theory of relativity, on its own, predicted that space-time began at the big bang singularity and would come to an end either at the big crunch singularity, or at a singularity inside a black hole.
11003.
დროის მოკლე ისტორია: დიდი აფეთქებიდან შავ ხვრელებამდე | თავი 8
მეორე მხრივ, კვანტური ეფექტების გათვალისწინებით, იქმნება შთაბეჭდილება, რომ ენერგია ან მასა უბრუნდება დანარჩენ სამყაროს, და რომ შავი ხვრელი, ნებისმიერ სინგულარობასთან ერთად მის შიგნით, აორთქლდება და, საბოლოოდ, გაქრება.
On the other hand, after taking quantum effects into account, it seemed that the mass or energy of the matter would eventually be returned to the rest of the universe, and that the black hole, along with any singularity inside it, would evaporate and finally disappear.
11004.
დროის მოკლე ისტორია: დიდი აფეთქებიდან შავ ხვრელებამდე | თავი 8
დაწყებული 1970 წლიდან მე ვსწავლობდი, ძირითადად, შავ ხვრელებს, მაგრამ 1981 წელს იეზუიტების მიერ ვატიკანში ორგანიზებულ კოსმოლოგიურ კონფერენციაზე დასწრების შემდეგ თავიდან გამიღვივდა ინტერესი სამყაროს წარმოშობისა და მომავალი ბედის შესახებ.
Throughout the 1970s I had been mainly studying black holes, but in 1981 my interest in questions about the origin and fate of the universe was reawakened when I attended a conference on cosmology organized by the Jesuits in the Vatican.
11005.
დროის მოკლე ისტორია: დიდი აფეთქებიდან შავ ხვრელებამდე | თავი 8
თუმცა, ეს ვერ გამოიყოფს საკმარისი რაოდენობის ენერგიას, ასე რომ, საბოლოოდ, დგება კრიზისული სიტუაცია, როგორიც აღწერილი იყო შავი ხვრელებისადმი მიძღვნილ თავში.
However, this would not release much more energy, so a crisis would occur, as was described in the chapter on black holes.
11006.
დროის მოკლე ისტორია: დიდი აფეთქებიდან შავ ხვრელებამდე | თავი 8
რა ხდება შემდეგ, მთლად გასაგები არ არის, მაგრამ მოსალოდნელია, რომ ვარსკვლავის ცენტრალური არე შეიკუმშება ძალიან დიდი სიმკვრივის მდგომარეობამდე, როგორიცაა ნეიტრონული ვარსკვლავი ან შავი ხვრელი.
What happens next is not completely clear, but it seems likely that the central regions of the star would collapse to a very dense state, such as a neutron star or black hole.
11007.
დროის მოკლე ისტორია: დიდი აფეთქებიდან შავ ხვრელებამდე | თავი 8
ამით მათ უპირატესობა ექმნებოდათ და ისინი თანდათანობით ჩაანაცვლებდნენ თავის პირველად მაკრომოლეკულებს.
They would have therefore had an advantage and would have tended to replace the original macromolecules.
11008.
დროის მოკლე ისტორია: დიდი აფეთქებიდან შავ ხვრელებამდე | თავი 8
ამ შემთხვევაში მოსალოდნელი იქნებოდა, აგრეთვე, რომ სიმკვრივის ფლუქტუაციები იმ ზღვარზე გაცილებით მეტი პირველადი შავი ხვრელების წარმოქმნას გამოიწვევდა, ვიდრე ეს დადგენილია გამა სხივების ფონზე დაკვირვებით.
One would also have expected the density fluctuations in such a model to have led to the formation of many more primordial black holes than the upper limit that has been set by observations of the gamma ray background.
11009.
დროის მოკლე ისტორია: დიდი აფეთქებიდან შავ ხვრელებამდე | თავი 8
ამან რომ იმუშაოს, გადასვლა სიმეტრიიდან დარღვეულ სიმეტრიამდე ბუშტის შიგნით უნდა ხდებოდეს ძალიან ნელა, რაც სავსებით შესაძლებელია დიდი გაერთიანების თეორიის შესაბამისად.
In order for this to work, the change from symmetry to broken symmetry must have taken place very slowly inside the bubble, but this is quite possible according to grand unified theories.
11010.
დროის მოკლე ისტორია: დიდი აფეთქებიდან შავ ხვრელებამდე | თავი 8
ამასთან დაკავშირებით არსებობს შემდეგი დაუწერელი კანონი: საჭიროა ნაწილაკთა ისტორიების ისეთი ტალღების აჯამვა, რომლებიც არსებობენ არა „რეალურ“ დროში, რომელშიც თქვენ და მე ვარსებობთ, არამედ იმ დროში, რომელსაც უწოდებენ წარმოსახვით დროს.
The only way around these is the following peculiar prescription: one must add up the waves for particle histories that are not in the “real” time that you and I experience but take place in what is called imaginary time.
11011.
დროის მოკლე ისტორია: დიდი აფეთქებიდან შავ ხვრელებამდე | თავი 8
ამგვარად, გარკვეული აზრით, ჩვენ ყველანი განწირულნი ვართ, შავ ხვრელებსაც რომ დავაღწიოთ თავი.
Thus, in a sense, we are still all doomed, even if we keep away from black holes.
11012.
დროის მოკლე ისტორია: დიდი აფეთქებიდან შავ ხვრელებამდე | თავი 8
საწყალი ასტრონავტი, რომელიც ჩავარდა შავ ხვრელში, კვლავ ტრაგიკულად დაასრულებს თავის სიცოცხლეს.
The poor astronaut who falls into a black hole will still come to a sticky end.
11013.
დროის მოკლე ისტორია: დიდი აფეთქებიდან შავ ხვრელებამდე | თავი 8
მაშინ, სადღაა შემოქმედის ადგილი?
Then, where is the place for a creator?
11014.
დროის მოკლე ისტორია: დიდი აფეთქებიდან შავ ხვრელებამდე | თავი 9
მაგრამ არსებობს უფრო მოკლე გზა ამის გასაგებად: შავ ხვრელში ჩახტომა.
But there is a quicker way to find out what will happen: jump into a black hole.
11015.
დროის მოკლე ისტორია: დიდი აფეთქებიდან შავ ხვრელებამდე | თავი 9
ვარსკვლავის კოლაფსი შავ ხვრელამდე, ძალიან წააგავს მთელი სამყაროს კოლაფსის გვიანდელ სტადიას.
The collapse of a star to form a black hole is rather like the later stages of the collapse of the whole universe.
11016.
დროის მოკლე ისტორია: დიდი აფეთქებიდან შავ ხვრელებამდე | თავი 9
ამგვარად, თუ მოუწესრიგებლობა სამყაროს შეკუმშვის ფაზაში უნდა შემცირდეს, მოსალოდნელია, რომ მოუწესრიგებლობა მცირდება შავი ხვრელის შიგნითაც.
So if disorder were to decrease in the contracting phase of the universe, one might also expect it to decrease inside a black hole.
11017.
დროის მოკლე ისტორია: დიდი აფეთქებიდან შავ ხვრელებამდე | თავი 9
ამგვარად, შესაძლებელია, რომ შავ ხვრელში ჩავარდნილმა ასტრონავტმა გააკეთოს ფული რულეტზე თამაშით იმიტომ, რომ მას ემახსოვრება სად ჩავარდება ბურთი მას შემდეგ, რაც ის დადებს ფულს რამე ციფრზე.
So perhaps an astronaut who fell into a black hole would be able to make money at roulette by remembering where the ball went before he placed his bet.
11018.
დროის მოკლე ისტორია: დიდი აფეთქებიდან შავ ხვრელებამდე | თავი 9
მას არც იმის საშუალება ექნება, რომ შეგვატყობინოს თერმოდინამიკური ისრის შებრუნების შესახებ ან ბანკში შეიტანოს მოგება, რადგან იგი გამომწყვდეული იქნება შავი ხვრელის მოვლენათა ჰორიზონტის უკან.
Nor would he be able to let us know about the reversal of the thermodynamic arrow, or even bank his winnings, because he would be trapped behind the event horizon of the black hole.
11019.
დროის მოკლე ისტორია: დიდი აფეთქებიდან შავ ხვრელებამდე | თავი 9
დროის თერმოდინამიკური და ფსიქოლოგიური ისრები არ იცვლიან მიმართულებას შეკუმშვად სამყაროში ან შავი ხვრელების შიგნით.
The thermodynamic and psychological arrows of time would not reverse when the universe begins to recontract, or inside black holes.
11020.
დროის მოკლე ისტორია: დიდი აფეთქებიდან შავ ხვრელებამდე | თავი 9
ზოგიერთი ადამიანი არასდროს აღიარებდა, რომ მართალი არ იყო და გააგრძელებდა ახალი და, ხშირად, ასევე შეუთავსებელი არგუმენტების ძებნას თავისი სიმართლის დასამტკიცებლად, როგორც ეს ედინგტონმა გააკეთა შავი ხვრელების საწინააღმდეგო თეორიის შექმნისას.
Some people never admit that they are wrong and continue to find new, and often mutually inconsistent, arguments to support their case—as Eddington did in opposing black hole theory.
წინა შემდეგი