ზუსტი დამთხვევა
ორიგინალის ენა
ქვეკორპუსები
ჯგუფები
კრებულები
ტიპები
ჟანრები
დარგები
გამომცემლობები
ავტორები
მთარგმნელები
გამოცემულია
წლიდან
წლამდე
თარგმნილია
წლიდან
წლამდე
წინა შემდეგი
8801.
სისტემებით აზროვნება | თავი II
იგი სვამს კითხვას „როგორი იქნება მომდევნო თაობების ფილოსოფიური აზროვნება, მას შემდეგ, რაც ბერძნებმა ყველაფერი აუცილებლის თქმა უკვე მოასწრეს, და მასთან ასევე გვაქვს ფილოსოფიის სამ სფეროდ პლატონური დაყოფის მცდელობა: ჭეშმარიტების, სათნოების, სამყაროს ბუნების და მის მიღმა არსებული მისტერიების, შესწავლას.
He also asks what place there can be for philosophical endeavour by later generations when the Greeks have surely said all that is necessary; and tries to divide philosophy in the Platonic way into three areas: the pursuit of truth; the pursuit of of virtue; the study of the natural world and of the mystery of what lies beyond it.
8802.
სისტემებით აზროვნება | თავი II
ის საუბრობს ჯოჯოხეთის ადგილმდებარეობაზე პლანეტარული ტრაექტორიების შიგნით, სხვა სიტყვებით, „ხილული სამყაროს საზღვრების ფარგლებში“ და მიუთითებს იმ სირთულეზე, რომელსაც წარმოშობს პლატონისტების სწავლება, რის თანახმადაც, არ არსებობს არანაირი ადგილი კოსმოსის მიღმა, სადაც ადამიანის სული დაისჯება ბოროტი საქმეების გამო ან კეთილ საზღაურს მიიღებს სათნოებების გამო.
He makes a reference to the question of the location of hell within the circle of the planets and thus ‘within the ambit of this world’, and comments on the difficulty that the Platonists do not allow for any place outside the cosmos where the soul may experience punishment or enjoy its reward.
8803.
სისტემებით აზროვნება | თავი II
რუპერტ დოიტცელი, მაგალითად, თავის ნაშრომში De Trinitate et operibus eius ხშირად იყენებს მას, მაგალითად, ამ მოაზროვნისთვის ცნობილი იყო სხვა ავტორებიც, რომლებიც კოსმოლოგიასთან დაკავშირებულ სხვადასხვა საკითხებზე წერდნენ.
Rupert of Deutz finds it helpful in several places in his De Trinitate et Operibus Eius, for example, and it was familiar to many authors who touched on aspects of cosmology.
8804.
სისტემებით აზროვნება | თავი II
ბოეთიუსს, როგორც ფილოსოფიური და ასევე ქრისტიანული ხასიათის ნაშრომების ავტორს, განსაკუთრებული ადგილი უჭირავს.
Boethius held a special place as author of both philosophical and Christian writings.
8805.
სისტემებით აზროვნება | თავი II
XIII საუკუნეში მთელი წყება გაჩნდა ინტერპრეტაციებისა, ძირითადად, სიგერ ბრაბენტელის მეშვეობით, რომლებიც ინტელექტის შესახებ ავეროესის სწავლებას განმარტავდა.
A row was generated in the XIII century over the interpretation placed by Siger of Brabant upon Averroes’ teaching about the intellect.
8806.
სისტემებით აზროვნება | თავი III
ამის საფუძველზე ოკამი ასკვნის, რომ აზრი შეიძლება იყოს, არც მეტი არც ნაკლები, უბრალოდ ვარაუდის აქტი და როდესაც ამგვარ აქტს აქვს ადგილი, აზრები ატყობინებენ გონებას ისევე, როგორც სითეთრის ცნების საშუალებით ვიგებთ, რომ რაღაც თეთრია.
From this he infers the notion that thoughts are merely acts of supposition, and when such an act takes place, all that happens is that the thought informs the mind, rather as whiteness informs a white thing.
8807.
სისტემებით აზროვნება | თავი III
ენციკლოპედისტებს შორის ფართოდ გავრცელებული აზრი იყო, რომ ეს სწორედ ლოგიკის მეცნიერების საქმე იყო, მაგრამ, ალბათ, უფრო ზუსტი იქნება თუ ვიტყვით, რომ ლოგიკას საქმე აქვს დასკვნების მართებულობასთან.
It was a commonplace of the encyclopaedists that it was supremely the province of logic to distinguish truth from falsehood, although it might be more accurate to say that logic deals in validity of inference.
8808.
სისტემებით აზროვნება | თავი III
დიალექტიკური „პრინციპები/მაქსიმები“, რიტორიკის „ელემენტარული ბანალობები“, ეთიკის „ზოგადი იდეები“ და მისთანები, ყოველ შესაბამის მეცნიერებას თავისი აქვს.
The ‘maxims’ of dialectic, the ‘commonplaces’ of rhetoric, the ‘general opinions’ of ethics, and so on are all peculiar to their proper disciplines.
8809.
სისტემებით აზროვნება | თავი IV
ანსელმმა აგრეთვე შეძლო იმის ჩვენება, რომ ღმერთი უზენაესი სამართლიანობაა, რომელსაც არ აქვს დასაბამი და დასასრული, არის უცვლელი და ყველგანმყოფი, თუმცა არ არის რომელიმე კონკრეტულ ადგილას და დროში არსებული.
Anselm was also able to show that God is supreme Justice, without beginning and end, immutable, omnipresent and yet in no place or time.
8810.
სისტემებით აზროვნება | თავი IV
საკმაოდ ხანგრძლივ დებატებს ჰქონდა ადგილი მეცამეტე საუკუნის დასავლურ ფილოსოფიურ სკოლებში აღნიშნული პრობლემის შესახებ და ასევე მომიჯნავე საკითხებზე, არსება და არსებობა და თუ არა, მაშინ როგორ შეიძლება იყვნენ ისინი დაკავშირებულნი ერთმანეთთან.
A lengthy debate took place in the thirteenth-century schools about this problem and the related one of whether essence, being and existence are the same thing, and if not, how they are connected.
8811.
სისტემებით აზროვნება | თავი IV
კაბადოკიელი მამები, განსაკუთრებით გრიგოლ ნოსელი, ყოველთვის ხაზს უსვამდნენ, რომ ღმერთის არსი მიუწვდომელია ადამიანური გონებისთვის ანუ რაციონალური კვლევებისთვის.
The Cappadocians, and especially Gregory of Nyssa, had placed an emphasis upon the ultimate inaccessibility of God to human knowing, certainly to the researches of human reason.
8812.
სისტემებით აზროვნება | თავი IV
თავის Summa Theologiae-ში ის ეხება საკითხს იმის შესახებ, თუ რამდენად არის შესაძლებელი ღმერთის ცოდნა, არ სვამს კითხვებს ღმერთის არსისა და მისი მყოფობის შესახებ, მაგრამ ამას აკეთებს მოგვიანებით, როდესაც ის განიხილავს ღმერთის სიმარტივეს, სრულყოფილებას, სახიერებას, უსაზღვროებას, უცვლელობას, მარადიულობას და ერთიანობას.
In his Summa Theologiae he places the discussion of divine knowability not with the questions about the existence of God and his being, but later, after considering God’s simplicity, perfection, goodness, infinity, immutability, eternity and unity.
8813.
სისტემებით აზროვნება | თავი V
ქრისტიანები უთითებდნენ სამყაროს წარმოშობის შესახებ ბიბლიურ მონათხრობზე, როგორც ჭეშმარიტ მოწმობაზე იმისა, თუ როგორ შეიქმნა ეს სამყარო, მაგრამ აღნიშნული ბიბლიური მონათხრობი მრავალ ფილოსოფიურ საკითხს პასუხგაუცემელს ტოვებდა და არც თეოლოგიური თვალსაზრისით იძლეოდა მდიდარ მასალას.
Christians would point to the Genesis account as a true history of the manner in which the creation took place, but it left a great many philosophical questions unanswered and is unspecific on a good deal of the theology.
8814.
სისტემებით აზროვნება | თავი V
მაგრამ ეს სამყარო ასევე ის რეალობაა, სადაც ადგილი აქვს ცვლილებასა და ხრწნას.
Nevertheless it is a reality, for change and decay may take place in it.
8815.
სისტემებით აზროვნება | თავი V
ამ სივრცულ სამყაროში ღმერთი ყველგანმყოფია და მაინც არ აქვს ერთი ადგილი.
In this spatial world, God is everywhere and yet he is in no place.
8816.
სისტემებით აზროვნება | თავი V
ამ სფეროს არც დასაწყისი აქვს და არც დასასრული, ღმერთი სფეროა არა ხორციელი თვალისთვის, არამედ გონების თვალისთვის; ის ჩვენთვის ცნობილ არც ერთ სფეროს არ ჰგავს, რადგან ფიზიკურ სფეროში ცენტრი ის ადგილია, რომელსაც არ აქვს განზომილება და, შესაბამისად, არც ადგილი და მისი გარშემოწერილობა სხვადასხვა ადგილას შეიძლება დაფიქსირდეს.
A sphere has no beginning or end, God is a sphere, not to the bodily eye, but to the eye of the understanding but he is a sphere unlike any other, for in a bodily sphere the center is a point which has no dimension, and therefore no place, and the circumference is in a multitude of places.
8817.
სისტემებით აზროვნება | თავი V
თქმა იმისა, რომ ვიღაც ბრმაა, არ ნიშნავს იმის თქმას, რომ ის თავად სიბრმავეა, არამედ მხოლოდ იმას, რომ მხედველობასაა მოკლებული.
To say that someone is blind is not really to say that he has blindness, but that he lacks sight.
8818.
სისტემებით აზროვნება | თავი V
განგებულება ყველა ინდივიდს ისეთ მდგომარეობაში აყენებს, რომელიც მოითხოვს გარკვეული ტიპის აქტივობას და სწორედ ამას ვუწოდებთ ჩვენ ბედისწერას.
Providence places all individual created things a disposition to act in a certain way which we call fate.
8819.
სისტემებით აზროვნება | თავი V
მაგრამ თუკი მართლაც შესაძლებელია, რომ რაღაც შესაძლოა მოხდეს ან არ მოხდეს, მაშინ ეს იმას უნდა ნიშნავდეს, რომ მოვლენები ხდება რაღაც აუცილებლობის გამო.
But if it is true now either that something will take place or that it will not, it would seem that nothing can be contingent, that all events must come about of necessity.
8820.
სისტემებით აზროვნება | თავი V
უკვე მიმდინარეობდა დებატები სამყაროში დასჯის ადგილის ადგილმდებარეობის შესახებ.
There was already a movement afoot to try to locate a place of punishment in the universe.
წინა შემდეგი