ზუსტი დამთხვევა
ორიგინალის ენა
ქვეკორპუსები
ჯგუფები
კრებულები
ტიპები
ჟანრები
დარგები
გამომცემლობები
ავტორები
მთარგმნელები
გამოცემულია
წლიდან
წლამდე
თარგმნილია
წლიდან
წლამდე
წინა შემდეგი
10901.
დროის მოკლე ისტორია: დიდი აფეთქებიდან შავ ხვრელებამდე | თავი 6
დაკვირვების შედეგების ყველაზე უფრო ბუნებრივ ახსნად შავი ხვრელი ჩანს.
A black hole seems to be the only really natural explanation of the observations.
10902.
დროის მოკლე ისტორია: დიდი აფეთქებიდან შავ ხვრელებამდე | თავი 6
ამის მიუხედავად, სანაძლეო დავდე კიპ თორნთან კალიფორნიის ტექნოლოგიური ინსტიტუტიდან რომ, სინამდვილეში, სიგნუს X-1 არ შეიცავს შავ ხვრელს!
Despite this, I had a bet with Kip Thorne of the California Institute of Technology that in fact Cygnus X-l does not contain a black hole!
10903.
დროის მოკლე ისტორია: დიდი აფეთქებიდან შავ ხვრელებამდე | თავი 6
მე შესრულებული მაქვს უამრავი შრომა შავი ხვრელების შესახებ და ეს ყველაფერი წყალში იქნება ჩაყრილი, თუ აღმოჩნდა, რომ შავი ხვრელი არ არსებობს.
I have done a lot of work on black holes, and it would all be wasted if it turned out that black holes do not exist.
10904.
დროის მოკლე ისტორია: დიდი აფეთქებიდან შავ ხვრელებამდე | თავი 6
არსებობს სიგნუს X-1-ის მსგავსი შავი ხვრელების შემცველი სისტემის კიდევ რამდენიმე კანდიდატი ჩვენს გალაქტიკაში და მაგელანის ღრუბლების სახელით ცნობილი ორ მეზობელ გალაქტიკაში.
We also now have evidence for several other black holes in systems like Cygnus X-l in our galaxy and in two neighboring galaxies called the Magellanic Clouds.
10905.
დროის მოკლე ისტორია: დიდი აფეთქებიდან შავ ხვრელებამდე | თავი 6
შავი ხვრელების რაოდენობა შეიძლება გაცილებით მეტი იყოს; სამყაროს ხანგრძლივი ისტორიის მანძილზე ბევრ ვარსკვლავს შეეძლო დაეხარჯა მთელი თავისი ბირთვული საწვავი და განეცადა კოლაფსი.
The number of black holes, however, is almost certainly very much higher; in the long history of the universe, many stars must have burned all their nuclear fuel and have had to collapse.
10906.
დროის მოკლე ისტორია: დიდი აფეთქებიდან შავ ხვრელებამდე | თავი 6
შავი ხვრელების რიცხვი შეიძლება გაცილებით დიდი იყოს ხილული ვარსკვლავების რიცხვზე, რომელიც მარტო ჩვენს გალაქტიკაში დაახლოებით ასი ათასი მილიონია.
The number of black holes may well be greater even than the number of visible stars, which totals about a hundred thousand million in our galaxy alone.
10907.
დროის მოკლე ისტორია: დიდი აფეთქებიდან შავ ხვრელებამდე | თავი 6
დამატებითი გრავიტაციული მიზიდვით შეიძლება აიხსნას ჩვენი გალაქტიკის ბრუნვა განსაზღვრული სიჩქარით: ხილული ვარსკვლავების სრული მასა ამისთვის საკმარისი არ არის.
The extra gravitational attraction of such a large number of black holes could explain why our galaxy rotates at the rate it does: the mass of the visible stars is insufficient to account for this.
10908.
დროის მოკლე ისტორია: დიდი აფეთქებიდან შავ ხვრელებამდე | თავი 6
ჩვენ გვაქვს ერთი მითითება იმაზე, რომ არსებობს გაცილებით უფრო დიდი შავი ხვრელი, რომლის მასა დაახლოებით ასი ათასჯერ დიდია მზის მასაზე და რომელიც მოთავსებულია ჩვენი გალაქტიკის ცენტრში.
We also have some evidence that there is a much larger black hole, with a mass of about a hundred thousand times that of the sun, at the center of our galaxy.
10909.
დროის მოკლე ისტორია: დიდი აფეთქებიდან შავ ხვრელებამდე | თავი 6
გალაქტიკის ვარსკვლავები, რომლებიც ახლოს ჩაუვლიან ამ შავ ხვრელს, გაიხლიჩებიან გრავიტაციული ძალის იმ განსხვავების გამო, რომელიც მოქმედებს მათ შიდა და გარე მხარეზე.
Stars in the galaxy that come too near this black hole will be torn apart by the difference in the gravitational forces on their near and far sides.
10910.
დროის მოკლე ისტორია: დიდი აფეთქებიდან შავ ხვრელებამდე | თავი 6
მათი ნარჩენები და სხვა ვარსკვლავებიდან გამოტყორცნილი გაზი ეცემა შავ ხვრელზე.
Their remains, and gas that is thrown off other stars, will fall toward the black hole.
10911.
დროის მოკლე ისტორია: დიდი აფეთქებიდან შავ ხვრელებამდე | თავი 6
ის იმდენად არ ცხელდება, რომ გამოასხივოს X-სხივები, მაგრამ შეიძლება პასუხისმგებელი იყოს რადიოტალღებისა და ინფრაწითელი სხივების კომპაქტური წყაროს არსებობაზე, რომლის დაკვირვება შეიძლება გალაქტიკის ცენტრში.
It will not get hot enough to emit X rays, but it could account for the very compact source of radio waves and infrared rays that is observed at the galactic center.
10912.
დროის მოკლე ისტორია: დიდი აფეთქებიდან შავ ხვრელებამდე | თავი 6
ფიქრობენ, რომ მსგავსი, მაგრამ გაცილებით უფრო დიდი შავი ხვრელები, მზის მასაზე ას მილიონჯერ უფრო დიდი მასით, მოთავსებულია კვაზარების ცენტრში.
It is thought that similar but even larger black holes, with masses of about a hundred million times the mass of the sun, occur at the centers of quasars.
10913.
დროის მოკლე ისტორია: დიდი აფეთქებიდან შავ ხვრელებამდე | თავი 6
მატერიის სპირალურმა მოძრაობამ უნდა აიძულოს შავი ხვრელი იბრუნოს იგივე მიმართულებით, რაც მაგნიტური ველის წარმოქმნის მიზეზი უნდა იყოს, როგორც ეს დედამიწის შემთხვევაში ხდება.
As the matter spirals into the black hole, it would make the black hole rotate in the same direction, causing it to develop a magnetic field rather like that of the earth.
10914.
დროის მოკლე ისტორია: დიდი აფეთქებიდან შავ ხვრელებამდე | თავი 6
ძალიან დიდი ენერგიის ნაწილაკები შეიძლება დაიბადოს შავი ხვრელის მახლობლობაში ვარდნილი მატერიის გამო.
Very high-energy particles would be generated near the black hole by the infalling matter.
10915.
დროის მოკლე ისტორია: დიდი აფეთქებიდან შავ ხვრელებამდე | თავი 6
მაგნიტური ველი შეიძლება ისეთი ძლიერი იყოს, რომ ფოკუსში მოაქციოს ეს ნაწილაკები შავი ხვრელის ბრუნვის ღერძის გასწვრივ გამოტყორცნილ ნაკადში, ანუ მისი ჩრდილოეთი და სამხრეთი პოლუსების მიმართულებით.
The magnetic field would be so strong that it could focus these particles into jets ejected outward along the axis of rotation of the black hole, that is, in the directions of its north and south poles.
10916.
დროის მოკლე ისტორია: დიდი აფეთქებიდან შავ ხვრელებამდე | თავი 6
შეიძლება აგრეთვე განვიხილოთ მზის მასაზე ნაკლები მასის მქონე შავი ხვრელების არსებობის შესაძლებლობა.
One can also consider the possibility that there might be black holes with masses much less than that of the sun.
10917.
დროის მოკლე ისტორია: დიდი აფეთქებიდან შავ ხვრელებამდე | თავი 6
ასეთი შავი ხვრელები არ შეიძლება დაიბადოს გრავიტაციული კოლაფსის შედეგად, რადგან მათი მასა ჩანდრასეკჰარის ზღვარზე ნაკლებია: ასეთი პატარა მასის ვარსკვლავებს შეუძლია წინააღმდეგობა გაუწიონ თავის გრავიტაციულ ველს ბირთვული საწვავის გამოწვის შემთხვევაშიც.
Such black holes could not be formed by gravitational collapse, because their masses are below the Chandrasekhar mass limit: stars of this low mass can support themselves against the force of gravity even when they have exhausted their nuclear fuel.
10918.
დროის მოკლე ისტორია: დიდი აფეთქებიდან შავ ხვრელებამდე | თავი 6
მცირე მასის შავი ხვრელების წარმოშობა შესაძლებელია, თუ მატერია იქნება შეკუმშული უზარმაზარ სიმკვრივემდე ძალიან დიდი გარეშე წნევის გავლენით.
Low-mass black holes could form only if matter was compressed to enormous densities by very large external pressures.
10919.
დროის მოკლე ისტორია: დიდი აფეთქებიდან შავ ხვრელებამდე | თავი 6
ასეთი პირობები შეიძლება წარმოიშვას წყალბადის ძალიან დიდი ბომბის შემთხვევაში: ფიზიკოსმა ჯონ კილერმა ერთხელ დათვალა, რომ თუ ოკეანეში არსებული მძიმე წყლის გამოყენებით წყალბადის ბომბის შექმნას შევძლებთ, მაშინ მას შეეძლება ცენტრში ისე შეკუმშოს მატერია, რომ წარმოიშვას შავი ხვრელი (თუმცა, არავინ დარჩება ამ შავ ხვრელზე დამკვირვებელი).
Such conditions could occur in a very big hydrogen bomb: the physicist John Wheeler once calculated that if one took all the heavy water in all the oceans of the world, one could build a hydrogen bomb that would compress matter at the center so much that a black hole would be created (Of course, there would be no one left to observe it!).
10920.
დროის მოკლე ისტორია: დიდი აფეთქებიდან შავ ხვრელებამდე | თავი 6
უფრო პრაქტიკული შესაძლებლობა ასეთი მცირე მასის შავი ხვრელის დაბადებისათვის იყო სამყაროს წარმოშობის ადრეულ სტადიებზე მაღალი ტემპერატურისა და დიდი წნევის პირობებში.
A more practical possibility is that such low-mass black holes might have been formed in the high temperatures and pressures of the very early universe.
წინა შემდეგი