ზუსტი დამთხვევა
ორიგინალის ენა
ქვეკორპუსები
ჯგუფები
კრებულები
ტიპები
ჟანრები
დარგები
გამომცემლობები
ავტორები
მთარგმნელები
გამოცემულია
წლიდან
წლამდე
თარგმნილია
წლიდან
წლამდე
წინა შემდეგი
10941.
დროის მოკლე ისტორია: დიდი აფეთქებიდან შავ ხვრელებამდე | თავი 7
მაგრამ, თუ სინათლის ეს სხივები შავმა ხვრელმა შთანთქა, მაშინ ისინი ვეღარ იქნებიან შავი ხვრელის საზღვარზე.
But if these light rays were swallowed up by the black hole, then they could not have been on the boundary of the black hole.
10942.
დროის მოკლე ისტორია: დიდი აფეთქებიდან შავ ხვრელებამდე | თავი 7
არსებობს ამის გაგების კიდევ ერთი საშუალება, შავი ხვრელის საზღვარი, მოვლენათა ჰორიზონტი, წააგავს ჩრდილის კიდეს, გარდაუვალი ბედის ჩრდილის.
Another way of seeing this is that the event horizon, the boundary of the black hole, is like the edge of a shadow, the shadow of impending doom.
10943.
დროის მოკლე ისტორია: დიდი აფეთქებიდან შავ ხვრელებამდე | თავი 7
თუ სინათლის სხივებს, რომლებიც ქმნიან მოვლენათა ჰორიზონტს, შავი ხვრელის საზღვარს, არასდროს შეუძლიათ ერთმანეთთან მიახლოება, მოვლენათა ჰორიზონტის არე შეიძლება დარჩეს უცვლელი ან გაიზარდოს დროის მიხედვით, მაგრამ არასდროს შემცირდება.
If the rays of light that form the event horizon, the boundary of the black hole, can never approach each other, the area of the event horizon might stay the same or increase with time, but it could never decrease.
10944.
დროის მოკლე ისტორია: დიდი აფეთქებიდან შავ ხვრელებამდე | თავი 7
ფაქტობრივად, ეს არე უნდა გაიზარდოს, როდესაც მატერია ან გამოსხივება ეცემა შავ ხვრელში.
In fact, the area would increase whenever matter or radiation fell into the black hole.
10945.
დროის მოკლე ისტორია: დიდი აფეთქებიდან შავ ხვრელებამდე | თავი 7
ან თუ ორი ხვრელი შეეჯახება ერთმანეთს და ერთდება ერთ შავ ხვრელში, ამ გაერთიანებული შავი ხვრელის არე მეტი ან ტოლი უნდა იყოს საწყისი ხვრელების მოვლენათა ჰორიზონტების არეების ჯამის.
Or if two black holes collided and merged together to form a single black hole, the area of the event horizon of the final black hole would be greater than or equal to the sum of the areas of the event horizons.
10946.
დროის მოკლე ისტორია: დიდი აფეთქებიდან შავ ხვრელებამდე | თავი 7
მიუხედავად იმისა, რომ მას შავი ხვრელის ოდნავ განსხვავებული განსაზღვრება ჰქონდა.
However, he had a slightly different definition of a black hole.
10947.
დროის მოკლე ისტორია: დიდი აფეთქებიდან შავ ხვრელებამდე | თავი 7
პენროუზი ვერ მიხვდა, რომ საზღვრები ორივე განსაზღვრებისათვის ერთი და იგივე იყო და, ამიტომ, მათი არეებიც ერთნაირი იქნებოდა, რაც უზრუნველყოფდა შავი ხვრელის ისეთ მდგომარეობაში ყოფნას, რომელშიც ის არ შეიცვლებოდა დროის მიხედვით.
Penrose had not realized that the boundaries of the black hole according to the two definitions would be the same, and hence so would their areas, provided the black hole had settled down to a state in which it was not changing with time.
10948.
დროის მოკლე ისტორია: დიდი აფეთქებიდან შავ ხვრელებამდე | თავი 7
შავი ხვრელის არის შემცირების შეუძლებლობა წააგავს ფიზიკური სიდიდის, ენტროპის, ყოფაქცევას, რომელიც სისტემის ქაოსურობის საზომს წარმოადგენს.
The nondecreasing behavior of a black hole’s area was very reminiscent of the behavior of a physical quantity called entropy, which measures the degree of disorder of a system.
10949.
დროის მოკლე ისტორია: დიდი აფეთქებიდან შავ ხვრელებამდე | თავი 7
თუმცა, თუ გვაქვს შავი ხვრელი, მოსალოდნელია მეორე კანონის უფრო ადვილად დარღვევა: უბრალოდ, საჭიროა დიდი ენტროპიის მქონე მატერიის, მაგალითად, გაზის ყუთის ჩაგდება შავ ხვრელში.
However, if one has a black hole around, there seems to be a rather easier way of violating the second law: just throw some matter with a lot of entropy, such as a box of gas, down the black hole.
10950.
დროის მოკლე ისტორია: დიდი აფეთქებიდან შავ ხვრელებამდე | თავი 7
მატერიის სრული ენტროპია შავი ხვრელის გარეთ ამ დროს შემცირდება.
The total entropy of matter outside the black hole would go down.
10951.
დროის მოკლე ისტორია: დიდი აფეთქებიდან შავ ხვრელებამდე | თავი 7
შეიძლება ითქვას, რომ სრული ენტროპია შავი ხვრელის ენტროპიის ჩათვლით არ შემცირდება – მაგრამ, რადგან არ არსებობს შავ ხვრელში ჩახედვის შესაძლებლობა, არ შეგვიძლია იმის თქმა, რა ენტროპია არის მის შიგნით.
One could say that the total entropy, including the entropy inside the black hole, has not gone down—but since there is no way to look inside the black hole, we cannot see how much entropy the matter inside it has.
10952.
დროის მოკლე ისტორია: დიდი აფეთქებიდან შავ ხვრელებამდე | თავი 7
ამიტომ კარგი იქნებოდა, არსებობდეს რამე თვისება შავი ხვრელის გარეთ, რომელიც გვეტყოდა რამეს მისი ენტროპიის შესახებ და რომელიც გაიზრდებოდა, ენტროპიის მქონე მატერიის შავ ხვრელში ჩავარდნისას.
Then, it would be nice, if there was some feature of the black hole by which observers outside the black hole could tell its entropy, and which would increase whenever matter carrying entropy fell into the black hole.
10953.
დროის მოკლე ისტორია: დიდი აფეთქებიდან შავ ხვრელებამდე | თავი 7
პრინსტონის ასპირანტმა ჯეკობ ბეკენსტეინმა გამოთქვა მოსაზრება, რომ მოვლენათა ჰორიზონტის არე წარმოადგენს შავი ხვრელის ენტროპიის ზომას.
A research student at Princeton named Jacob Bekenstein suggested that the area of the event horizon was a measure of the entropy of the black hole.
10954.
დროის მოკლე ისტორია: დიდი აფეთქებიდან შავ ხვრელებამდე | თავი 7
როდესაც ენტროპიის მქონე მატერია ვარდება შავ ხვრელში, მისი მოვლენათა ჰორიზონტის არე გაიზრდება, ასე რომ, შავი ხვრელის გარეთ მყოფი მატერიის და ჰორიზონტის არის ჯამური ენტროპია არასდროს შემცირდება.
As matter carrying entropy fell into a black hole, the area of its event horizon would go up, so that the sum of the entropy of matter outside black holes and the area of the horizons would never go down.
10955.
დროის მოკლე ისტორია: დიდი აფეთქებიდან შავ ხვრელებამდე | თავი 7
თუ შავ ხვრელს ენტროპია აქვს, მას აგრეთვე უნდა ჰქონდეს ტემპერატურაც.
If a black hole has entropy, then it ought also to have a temperature.
10956.
დროის მოკლე ისტორია: დიდი აფეთქებიდან შავ ხვრელებამდე | თავი 7
მაგრამ, განმარტების თანახმად, შავი ხვრელი ობიექტია, რომელიც არაფერს გამოასხივებს.
But by their very definition, black holes are objects that are not supposed to emit anything.
10957.
დროის მოკლე ისტორია: დიდი აფეთქებიდან შავ ხვრელებამდე | თავი 7
აქედან ჩანს, რომ შავი ხვრელის მოვლენათა ჰორიზონტის არე არ შეიძლება განიხილებოდეს როგორც მისი ენტროპია.
It therefore seemed that the area of the event horizon of a black hole could not be regarded as its entropy.
10958.
დროის მოკლე ისტორია: დიდი აფეთქებიდან შავ ხვრელებამდე | თავი 7
1973 წლის სექტემბერში მოსკოვში ვიზიტისას, შევხვდი შავი ხვრელების ორ წამყვან საბჭოთა ექსპერტს იაკობ ზელდოვიჩსა და ალექსანდრე სტარობინსკის.
In September 1973, while I was visiting Moscow, I discussed black holes with two leading Soviet experts, Yakov Zeldovich and Alexander Starobinsky.
10959.
დროის მოკლე ისტორია: დიდი აფეთქებიდან შავ ხვრელებამდე | თავი 7
მათ დამარწმუნეს, რომ კვანტური მექანიკის განუზღვრელობის პრინციპის თანახმად, მბრუნავმა შავმა ხვრელმა უნდა წარმოშვას და გამოასხივოს ნაწილაკები.
They convinced me that, according to the quantum mechanical uncertainty principle, rotating black holes should create and emit particles.
10960.
დროის მოკლე ისტორია: დიდი აფეთქებიდან შავ ხვრელებამდე | თავი 7
ამის მიუხედავად, როდესაც ჩავატარე გათვლები, ჩემდა გასაკვირად, აღმოვაჩინე, რომ შავი ხვრელები, რომლებიც არ ბრუნავს სტაბილურად წარმოქმნიან და გამოასხივებენ ნაწილაკებს.
However, when I did the calculation, to my surprise I found, that even non-rotating black holes should apparently create and emit particles at a steady rate.
წინა შემდეგი