ზუსტი დამთხვევა
ორიგინალის ენა
ქვეკორპუსები
ჯგუფები
კრებულები
ტიპები
ჟანრები
დარგები
გამომცემლობები
ავტორები
მთარგმნელები
გამოცემულია
წლიდან
წლამდე
თარგმნილია
წლიდან
წლამდე
წინა შემდეგი
3601.
სისტემებით აზროვნება | თავი I
XIII საუკუნეში გავრცელებული თვალსაზრისის მიხედვით, პრაქტიკული დარგები ისეთ მოკრძალებულ დონეზე ოპერირებენ, რომ ღირსნი არ არიან შესწავლილ იქნან მათ მიერ, რომელთაც უკეთესი მეცნიერებების შესწავლა ძალუძთ, მართლაც, მათ შეუძლიათ სული განაშორონ უკეთესისკენ სწრაფვას.
It was generally held in the XIII century that the mechanical arts operate at such a humble level that they are not worth the study of those who are capable of learning better things, and indeed they may distract the soul from aspiring higher.
3602.
სისტემებით აზროვნება | თავი I
ამის შემდეგ სულ მალე ალან ლილიელი აკრიტიკებს საბუნებისმეტყველო მეცნიერებებში არსებული ტერმინების გამოყენების ტენდენციას თეოლოგიის შესწავლისას და აცხადებს, რომ შეუძლებელია იმ ცნებებს, რომლებიც ამქვეყნიურ რეალობას ძლივს აღწერენ, ანგელოზთა დისპუტის ადეკვატურად გადმოცემა შეეძლოთ.
Soon afterwards Alan of Lille criticises a tendency to apply terms taken from natural science to the study of theology, with the result that those scarcely capable of understanding common theatre presume to be able to understand the disputations of angels.
3603.
სისტემებით აზროვნება | თავი I
„ეგვიპტელთა გაძარცვისა“ და დატყვევებული მონის უკიდურესად ბანალურ თემებზე აპელირება საკმაოდ ხშირი იყო.
The double commonplace of ‘despoiling the Egyptians’ and the theme of the captured handmaid are also frequent.
3604.
სისტემებით აზროვნება | თავი I
ის მეტაფორას განავრცობს, რათა მასში მოათავსოს დატყვევებული მონის თემაც.
He extends the metaphor to include the theme of the captured handmaid.
3605.
სისტემებით აზროვნება | თავი I
ამ თვალსაზრისის არსი იმაში მდგომარეობს, რომ სეკულარული მეცნიერებანი, როგორც მსახურნი, ყოველთვის სუბორდინაციულ დამოკიდებულებაში უნდა ყოფილიყვნენ თავის ბატონთან – თეოლოგიასთან და მათ საკუთარი სიმშვენიერითა და მომხიბვლელობით არ უნდა ეცდუნებინათ სტუდენტი იმ დონემდე, რომ ამ უკანასკნელს პირველი ადგილი სწორედ ამ მეცნიერებათაგან რომელიმესთვის მიენიჭებინა თეოლოგიასთან შედარებით.
The argument is that, as handmaids, secular studies have a useful task to perform, but it is essentially one of service, they must always be subordinate to their mistress, Theology, and their beauty and seductiveness must not be allowed to captivate the student to the point where he gives them first place in his affections.
3606.
სისტემებით აზროვნება | თავი II
მისი აზრით, თეოლოგია დომინანტი პარტნიორი უნდა იყოს ფილოსოფიასთან ურთიერთობაში, ისევე როგორც ტყვეობისგან გამოხსნილ მონასთან ურთიერთობს მისი გამომხსნელი.
Theologicus intellectus ought to be the dominant partner, like a man in his relations with the handmaid captured from an enemy.
3607.
სისტემებით აზროვნება | თავი II
კლასიკური ფილოსოფიური იდეები პატრისტიკული პერიოდის ქრისტიანი ავტორების მეშვეობითაც იყო მიმობნეული შუა საუკუნეების დასავლეთში: მათგან ყველაზე ცნობილი იყო ავგუსტინე, ასევე ორიგენე, იერონიმე და გრეგორი დიდი, მილანელი ამბსროსგან და კაბადოკიელი მამებისგან ბერძნული აზროვნებიდან დამატებითი ელემენტები შემოდიოდა.
Christian patristic authors were themselves a means by which classical philosophical ideas were diffused in the mediaeval West: most notably Augustine, but also Origen, Jerome and Gregory the Great, with Ambrose of Milan giving a glimpse of the Cappadocian Fathers, and through them additional elements of the background of Greek thought.
3608.
სისტემებით აზროვნება | თავი II
მაღალ შუა საუკუნეებში ლათინური ენა ტექნიკურად უფრო ზუსტი ინსტრუმენტი გახდა ლოგიკური და მეტაფიზიკური მსჯელობებისთვის, მაგრამ ის მაინც ვერასოდეს დაუახლოვდა ძველი ბერძნული ენის უნარს ნატიფი გამოთქმების შესაძლებლობებით.
In the high Middle Ages Latin became a technically exact instrument for the logician’s and metaphysician’s purposes, but it never matched ancient Greek in its capacity for subtlety of expression.
3609.
სისტემებით აზროვნება | თავი II
ავგუსტინე, რომელსაც არასოდეს უცდია, რამდენადაც ვიცით, პლატონის „ტიმეოსის“ ნაწილის ციცერონისეული თარგმანის ან ამ ნაშრომზე კალკიდიუსის IV საუკუნის კომენტარების საფუძვლიანი გაცნობა, ან სხვა დიალოგების გამოძებნა, რომლებიც მისთვის შეიძლებოდა ხელმისაწვდომი ყოფილიყო კართაგენში ან რომში ყოფნისას, მოხიბლული დარჩა, როდესაც ერთმა მისმა ნაცნობმა მარიუს ვიქტორინუსის ბოლო პერიოდის თარგმანები აჩვენა პლოტინუსის და პორფირიუსის თხზულებებისა.
Augustine, who had never, as far as we know, gone to the trouble of making any special study of Cicero’s translation of part of Plato’s Timaeus, or to seek out Calcidius’ IV-century commentary on it, or to look for the other dialogues he could have found at Carthage or Rome, was captivated when an acquaintance showed him Marius Victorinus’ recent renderings of Plotinus and Porphyry.
3610.
სისტემებით აზროვნება | თავი II
ყველაზე მიმზიდველად გამოიყურებოდა თხზულება Sophistici elenchi თავისი მომხიბვლელი სოფისტური თავსატეხებითა და იმ შესაძლებლობით, რომელიც ადამიანს ეხმარებოდა წმინდა წერილში არსებული ზოგიერთი რთული საკითხის გადაწყვეტაში, კერძოდ, წმინდა წერილის ე.წ. წინააღმდეგობრივი ადგილების ახსნა-განმარტებაში.
Most attractive of all was the Sophistici Elenchi, with its delightful sophistical puzzles and its capacity to help in the resolution of a number of difficulties in the text of Scripture where one passage seemed to contradict another.
3611.
სისტემებით აზროვნება | თავი III
პირველი გულისხმობდა ვითარებას, როდესაც დებულება თავისთავად ცხადი იყო ან არ იყო თავისთავად ცხადი, მაგრამ ამ სიცხადის დემონსტრირების უნარი გააჩნდა.
The first depended on its being self-evidently true, or capable of demonstration from a self-evident truth.
3612.
სისტემებით აზროვნება | თავი III
გეომეტრია უნიკალური მეცნიერებაა სხვა მეცნიერებათა შორის პირველსაწყისების დემონსტრირების უნარის გამო, როგორც ამას სავარაუდოდ აღიარებდა პლატონი.
Geometry is unique among the sciences, as Plato perhaps recognised, in its capacity for demonstration from first principles in this way.
3613.
სისტემებით აზროვნება | თავი IV
ვინმეს შეუძლია თქვას, რომ ადამიანი „მოკვდავია“ და რომ მას „სიცილიც შეუძლია“.
One says that a man is ‘mortal’ and ‘capable of laughter’.
3614.
სისტემებით აზროვნება | თავი IV
კაბადოკიელი მამები, განსაკუთრებით გრიგოლ ნოსელი, ყოველთვის ხაზს უსვამდნენ, რომ ღმერთის არსი მიუწვდომელია ადამიანური გონებისთვის ანუ რაციონალური კვლევებისთვის.
The Cappadocians, and especially Gregory of Nyssa, had placed an emphasis upon the ultimate inaccessibility of God to human knowing, certainly to the researches of human reason.
3615.
სისტემებით აზროვნება | თავი IV
სწორედ ჟილბერტი იყო, რომელიც ცდილობდა ლათინური ენის დახვეწას შესაბამისი თეოლოგიური ცნებების გადმოცემისას.
It was Gilbert who ran into controversy in his attempts to force Latin to encompass ideas it was not yet capable of expressing with technical exactitude.
3616.
სისტემებით აზროვნება | თავი V
მეორე მხრივ, ალან ლილიელი აღიარებს, რომ თუ ღმერთის წინასწარ ცოდნას ყოველი მოვლენის მიზეზად მივიჩნევთ, მაშინ ვერანაირად ვერ გავექცევით დასკვნას, რომ ბოროტების ავტორიც ანუ შემქმნელიც ღმერთია.
On the other hand, Alan of Lille recognizes that if divine foreknowledge is seen as causative in a perfectly straightforward way, there is no escaping the conclusion that God is the author of evil.
3617.
სისტემებით აზროვნება | თავი V
ამ თვალსაზრისით, სასწაულების მიზანია ადამიანთა ყურადღების მიპყრობა და მათი რწმენაში მოყვანა.
Thus miracles are seen as designed to capture human attention and win men to faith.
3618.
სისტემებით აზროვნება | თავი V
ეს ყოველივე კი განსხვავდებოდა მაგიისგან თავისი დამრიგებლური მიზნით, რომელიც ღმერთის ნების თანახმად აღესრულება და არა დემონის ახირებით.
This differs from magic in its wholly edifying purpose and in taking place strictly as God wills, and not at the caprice of a demon.
3619.
სისტემებით აზროვნება | თავი VI
მთავარი ფილოსოფიური პრობლემა აქ ჯერ კიდევ კლასიკურ ხასიათს ატარებდა, რომელიც ეხებოდა სულიერი და მატერიალური სფეროების ურთიერთკავშირს, რის გამოც ძველ სამყაროში მრავალ ფილოსოფოსს უჭირდა დაეჯერებინა, რომ უცვალებელ უზენაეს არსებას შეეძლო ასეთი ცვალებადი სამყაროს შექმნა და მასთან ურთიერთობა, რომელსაც ჰქონდა მატერიალური ატრიბუტები: ხრწნისა და ლპობის თვისება, შემოქმედისგან დაშორებისკენ მიდრეკილება.
The underlying philosophical problem here is the classic one of the possibility of a relationship between spiritual and material which had made many philosophers in the ancient world disinclined to believe that the immutable Supreme Being could have anything to do with a creation which had all the most disparaged attributes of the material and bodily which had the capacity to change and decay, the tendency to fall away from the Highest at every point.
3620.
სისტემებით აზროვნება | თავი VI
მოსაზრება დატყვევებულ ღვთაებრივ ნაპერწკალზე დავალებულია პლატონისტური თეორიისგან სულების გადასახლების შესახებ.
The captive divine spark owes something in its conception to the Platonic theory of the transmigration of souls.
წინა შემდეგი