ზუსტი დამთხვევა
ორიგინალის ენა
ქვეკორპუსები
ჯგუფები
კრებულები
ტიპები
ჟანრები
დარგები
გამომცემლობები
ავტორები
მთარგმნელები
გამოცემულია
წლიდან
წლამდე
თარგმნილია
წლიდან
წლამდე
წინა შემდეგი
3801.
პოლიტიკური წესრიგის წარმოშობა | თავი 9
როგორ ჩაიგდეს ხელში წარჩინებულმა ოჯახებმა ძალაუფლება და დაასუსტეს სახელმწიფო; ეროვნების ჩინური აღქმა.
How great families captured the government and weakened the state; the Chinese sense of nation.
3802.
პოლიტიკური წესრიგის წარმოშობა | თავი 9
თუმცა, ჩინეთის პოლიტიკური განვითარების თვალსაზრისით, ხანის დინასტიის დამხობის ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი მიზეზი სხვადასხვა პატრიმონიალური ელიტების მიერ ძალაუფლების ხელში კვლავ ჩაგდება და ამის კვალდაკვალ ცენტრალური ხელისუფლების დასუსტება გახდა.
However, from the standpoint of China’s political development, one of the most important causes of the decline of the Han Dynasty was the recapture of the state by different patrimonial elites and the consequent weakening of the central government.
3803.
პოლიტიკური წესრიგის წარმოშობა | თავი 9
ეს ოჯახები ადრეული ვერსია იყო რენტაზე ორიენტირებული ელიტისა, რომელიც პოლიტიკურ კავშირებს სახელმწიფოს ხელში ჩასაგდებად და სახელმწიფო ძალაუფლებას საკუთარი გამდიდრებისთვის იყენებდა.
These families were thus an early version of what we could today label a rent-seeking elite, who made use of their political connections to capture the state and use state power to enrich themselves.
3804.
პოლიტიკური წესრიგის წარმოშობა | თავი 9
სოფლის მეურნეობის გამოგონებამ, ირიგაციის გამოყენებამ, საბეჭდი მანქანის, დენთის, შორეული ნაოსნობის გემების გამოგონებამ ხელი შეუწყო პროდუქტიულობის ზრდას, მაგრამ მათ შორის იყო ხანგრძლივი პერიოდები, როცა მოსახლეობის რაოდენობა იზრდებოდა და შემოსავალი ერთ სულ მოსახლეზე მცირდებოდა.
The invention of agriculture, the use of irrigation, the invention of the printing press, gunpowder, and long-distance sailing ships all led to productivity gains, but between them there were prolonged periods when population growth increased and per capita income fell.
3805.
პოლიტიკური წესრიგის წარმოშობა | თავი 9
საკუთრების უფლებათა მკაცრი დამცველები ივიწყებენ, რომ დღესაც, მობილური, სამეწარმეო კაპიტალისტური ეკონომიკის პირობებშიც კი, სიმდიდრის არსებული განაწილება ყოველთვის არ ასახავს მდიდრების უფრო ღირსეულობას და არც ბაზრები მუშაობს ყოველთვის ეფექტიანად.
Even in today’s mobile, entrepreneurial capitalist economy, rigid defenders of property rights often forget that the existing distribution of wealth doesn’t always reflect the superior virtue of the wealthy and that markets aren’t always efficient.
3806.
პოლიტიკური წესრიგის წარმოშობა | თავი 9
ვეის სამეფომ მცირე დროით მოახერხა ქვეყნის გაერთიანება დასავლეთ ძინის დინასტიის ქვეშ, თუმცა იმპერიაში ისევ სამოქალაქო ომი დაიწყო და 311 წელს ხუნუს ტომებმა დედაქალაქი ლოიანი გაძარცვეს და დაიპყრეს.
Wei managed to reunify the country briefly under the Western Jin Dynasty, but the empire broke up again in civil war and the Jin capital of Luoyang was sacked and occupied by the tribal Xiongnu in 311.
3807.
პოლიტიკური წესრიგის წარმოშობა | თავი 9
მე-17 საუკუნესა და მე-18 საუკუნის დასაწყისში საფრანგეთის მონარქიამ არისტოკრატიას ტიტულებისა და რანგების დახვეწილი სისტემა მიჰყიდა, რისი შედეგიც ამ კლასის კოლექტიური ქმედების უნარის მოსპობა იყო.
In the 17th and early 18th centuries, the French monarchy sold an elaborate hierarchy of titles and ranks to the aristocracy, the effect of which was to undermine the capacity of the class as a whole for collective action.
3808.
პოლიტიკური წესრიგის წარმოშობა | თავი 9
მე-3 საუკუნის ჩინეთში კი „ცხრა რანგის სისტემა“ არისტოკრატიის ხელში ერთგვარი იარაღია სახელმწიფოს ხელში ჩასაგდებად.
In 3rd-century China, the Nine Rank system seems rather to have been a means by which the aristocracy could capture the state.
3809.
პოლიტიკური წესრიგის წარმოშობა | თავი 9
ყველაფერი შეიცვალა მას შემდეგ, რაც ჩრდილოეთ ვეის დინასტიამ მოახერხა ძალაუფლების ცენტრალიზაცია მე-5 საუკუნის მეორე ნახევარში და განსაკუთრებით მას მერე, რაც 490-იან წლებში სამეფოს დედაქალაქი ისტორიულ ქალაქ ლოიანში გადავიდა.
Everything began to change as the Northern Wei Dynasty centralized its power in the second half of the fifth century, and particularly after it moved its capital to the historic city of Luoyang in the 490s.
3810.
პოლიტიკური წესრიგის წარმოშობა | თავი 9
ახალმა იმპერატორმა, რომელიც გარდაცვალების შემდეგ ვენდის სახელით გახდა ცნობილი, დედაქალაქი კვლავ ისტორიულ ჩანანში გადაიტანა და ძლიერი ცენტრალური მმართველობა აღადგინა.
The new emperor, known posthumously as Wendi, moved the capital back to its old location in Chang’an and reconstituted a strong central government modeled on that of the Han Dynasty.
3811.
პოლიტიკური წესრიგის წარმოშობა | თავი 9
თუმცა, ამჯერად უმეფობის ხანამ დიდხანს არ გასტანა: სხვა ჩრდილოელი არისტოკრატი, ლი იუანი 617 წელს მეამბოხეთა არმიას ჩაუდგა სათავეში და შემდეგ წელს მოახერხა დედაქალაქ ჩანანის დაპყრობა და ახალი, ტანის დინასტიის დაარსება.
This time, however, the interregnum was very short: another northern aristocrat named Li Yuan raised a rebel army in 617 and the following year captured Chang’an, proclaiming a new dynasty.
3812.
პოლიტიკური წესრიგის წარმოშობა | თავი 9
სუისა და ტანის დინასტიების მმართველობის დროს ჩინეთის ცენტრალიზებული სახელმწიფოს აღდგენამ ბოლო ვერ მოუღო არისტოკრატიული ოჯახების გავლენას, რომლებიც დინასტიებს შორის პერიოდებში ხელში იგდებდნენ ხოლმე მმართველობის სადავეებს.
The refounding of a centralized Chinese state under the Sui and Tang dynasties did not end the influence of the aristocratic families that had captured the governments of the different states of the previous interdynastic period.
3813.
პოლიტიკური წესრიგის წარმოშობა | თავი 11
მეომრები, იგივე ქშატრიები ოთხფენოვანი ვარნების შემადგენლობაში შედიოდნენ და ეს ავტომატურად აფერხებდა სამხედრო მობილიზებას იმ დოზით, როგორიც ინდოეთს მოცემულ პერიოდში ხელეწიფებოდა.
The warriors or Kshatriyas were a constituent part of the fourfold varna system, which automatically limited the degree of military mobilization of which Indian society was capable.
3814.
პოლიტიკური წესრიგის წარმოშობა | თავი 11
მმართველებს არ შეეძლოთ შეექმნათ ისეთი მძლავრი სამხედრო ინსტრუმენტი, რომელიც მოსახლეობის დიდი ნაწილის მობილიზებას შეძლებდა.
Rulers could not create a powerful military instrument capable of mobilizing a large proportion of the population.
3815.
პოლიტიკური წესრიგის წარმოშობა | თავი 12
აჯატაშატრუს გარდაცვალებისას ძვ.წ. 461 წელს, მაგადჰა ახალი დედაქალაქით – პატალიპუტრათი, უკვე განგის დელტასა და მდინარის ქვედა წელის დიდ ნაწილს მოიცავდა.
At the time Ajatashatru died in 461 B.C., Magadha controlled the Ganges delta and much of the lower course of the river, with a new capital at Pataliputra.
3816.
პოლიტიკური წესრიგის წარმოშობა | თავი 12
აღსანიშნავია ისიც, რომ მაურიებს თავიანთი ძლევამოსილების გამომხატველი მონუმენტებიც კი არსად დაუტოვებიათ დედაქალაქ პატალიპუტრას გარდა, რომელიც ალბათ, სწორედ ამიტომ არ გადასცემია მომდევნო თაობებს მეფე აშოკას, როგორც იმპერიის აღმშენებლის სახელი.
It is remarkable that the Mauryans left no monuments to their power anywhere except in their capital city of Pataliputra, which is perhaps one reason why Ashoka failed to be remembered by later generations as an empire builder.
3817.
პოლიტიკური წესრიგის წარმოშობა | თავი 12
იქვე წერია, რომ „ვინც მოკლეს, ან ვინც დაატყვევეს კალინგაში, მათი მეასედი ან მათი მეათასედი რომ იგივე ბედში აღმოჩნდეს, ეს მისი წმინდა უდიდებულესობის სინანულის საგანი გახდება. მეტიც, ვინმე ცუდადაც რომ მოეპყროს მას, ეს ტვირთი მისმა უდიდებულესობამ შეძლებისდაგვარად ღირსეულად უნდა ატაროს“.
It is declared that “of all the people who were slain, done to death, or carried away captive in Kalinga, if the hundredth part or the thousandth part were now to suffer the same fate, it would be a matter of regret to His Sacred Majesty, moreover, should anyone do him wrong, that too must be borne with by His Sacred Majesty, so far as it can possibly be borne with”.
3818.
პოლიტიკური წესრიგის წარმოშობა | თავი 12
გუპტას იმპერიის ბიუროკრატია კიდევ უფრო ნაკლებად ცენტრალიზებული და ქმედითი იყო, ვიდრე წინამორბედი მაურიებისა, ის კრეფდა გადასახადებს სოფლის მეურნეობის ნაწარმიდან და აკონტროლებდა ყველაზე პროდუქტიულ აქტივებს, მაგალითად, მარილის საბადოებსა და მაღაროებს, სხვა მხრივ, სახელმწიფო არსებულ სოციალურ წყობაში ჩარევას არ ცდილობდა.
The Guptan bureaucracy was, if anything, less centralized and capable than its Mauryan predecessor, it collected taxes on agrarian output and owned key productive assets like salt works and mines but otherwise did not seek to intervene in existing social arrangements.
3819.
პოლიტიკური წესრიგის წარმოშობა | თავი 12
დიდი კაშხლებისა და საირიგაციო სისტემების წყალობით, ჩინეთი ინდოეთთან შედარებით ერთ სულ მოსახლეზე ხუთჯერ მეტი მოცულობის წყლის დაგროვებას ახერხებს.
China manages to store five times as much water per capita as India, largely through large dam and irrigation projects.
3820.
პოლიტიკური წესრიგის წარმოშობა | თავი 13
იმ დროისთვის, კონსტანტინოპოლი უკვე თურქებს ჩაეგდოთ ხელში 1453 წელს, 1526 წლის მოჰაჩის ბრძოლის შემდეგ ოსმალეთის არმიას დაეპყრო უნგრეთიც და ისინი ვენის კარიბჭესთან შეეჩერებინათ 1529 წელს.
The Byzantine capital of Constantinople had fallen to the Turks in 1453; Ottoman armies had conquered Hungary in the Battle of Mohács in 1526 and were turned back at the gates of Vienna in 1529.
წინა შემდეგი